بررسی سیر تحول نقش هارپی در هنر ایران (از دوران پیش از تاریخ تا دوران معاصر)

هارپی به عنوان مخلوقی ترکیبی، قدمتی طولانی در هنر ایران دارد و باید خاستگاه آن را در هنر پیش از تاریخ جست. این نقش به عنوان موجود ترکیبی انسان- پرنده، با اساطیر کهن گره خورده است و در گذر زمان، در فرم مشخص و مفاهیم متفاوت استمرار یافته است. هارپی را در دوران پیش از تاریخ، حامل مردگان به جهان دیگر تصویر می کردند که در دوران تاریخی با مفاهیم اسطوره ای پیوند خورد و در دوره اسلامی با مفاهیم قدسی متمایز شد. در دوران معاصر نیز جدا از مفاهیم سنتی اش با ذهنیات هنرمندان درآمیخت. این مقاله بر آن است تا به بررسی نقش هارپی و سیر تحول آن در هنر ایران بپردازد. تحقیق پیش رو به روش اسنادی و مطالعات کتابخانه ای با استفاده از منابع مختلفی صورت گرفته و از سایت های معتبر همچون سایت موزه متروپولیتن در کنار تورق بیش از پنجاه جلد کتاب در باب هنر ایران، برای دستیابی به مجموعه ای از تصاویر هارپی بهره گرفته شده است. از آنجا که نقش مزبور، در هنر معاصر یکی از معرف های هنر سنتی است، نیاز به ریشه یابی و آشنایی با مفاهیم آن احساس می شود. نتیجه مقاله نشان می دهد نقش هارپی با حفظ فرم اصلی اش، در دوره های مختلف مفاهیم متغیر را عرضه می دارد؛ اما به واسطه جوهره وجودی اش (انسان-پرنده) همواره با مفاهیم معنوی و آسمانی در ارتباط است.

کلیدواژه ها:

تمدن ایران ، سفالینه های منقوش ، مفاهیم معنوی ، هارپی ، هنر اسلامی ، هنر معاصر ایران