تاثیر سلنیوم و روی بر صفات فیزیولوژیک و عملکرد ژنوتیپ‎های کلزا در تاریخ‎های کاشت مطلوب و تاخیری

به‎منظور بررسی تاثیر محلول­پاشی سلنیوم و روی بر صفات فیزیولوژیک، عملکرد دانه و محتوای روغن ژنوتیپ‎های کلزا در تاریخ‎های کاشت مختلف، آزمایشی (۱۳۹۵-۱۳۹۴) بصورت فاکتوریل-کرت خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در کرج اجرا شد. تاریخ کاشت در سه سطح شامل ۱۵ مهر، ۲۵ مهر و ۵ آبان و محلول‎پاشی در چهار سطح شامل آب خالص (شاهد)، سلنیوم (۱/۵ درصد)، روی (۱/۵ درصد) و سلنیوم+روی (۱/۵ درصد) بصورت فاکتوریل در کرت‎های اصلی و پنج ژنوتیپ کلزا شامل SW۱۰۲، Ahmadi، GKH۲۶۲۴، GK-Gabriella و Okapi در کرت‎های فرعی قرار گرفتند. بقای زمستانه، قطر طوقه، محتوای نسبی آب برگ، محتوای کلروفیل برگ با تاخیر در کاشت کاهش یافتند درصورتی‎که محتوای نسبی آب طوقه، محتوای پرولین و محتوای کربوهیدرات برگ افزایش نشان دادند. عملکرد دانه و محتوای روغن کلزا با کاشت در تاریخ ۲۵ مهر ۴۴ و ۶ درصد و در تاریخ کاشت ۵ آبان ۵۱ و ۱۴ درصد نسبت به تاریخ کاشت ۱۵ مهر کاهش یافتند. کاربرد سلنیوم+روی بیشترین تاثیر را بر کاهش محتوای نسبی آب طوقه و افزایش بقای زمستانه، قطر طوقه، محتوای نسبی آب برگ و محتوای کلروفیل داشت. عملکرد دانه و محتوای روغن کلزا در تیمار سلنیوم+روی به ترتیب ۲۳ و ۶ درصد نسبت به تیمار شاهد افزایش یافتند. یافته‎های این تحقیق پیشنهاد می‎کند که ژنوتیپ‎های GK-Gabriella (۱۵ مهر) و GKH۲۶۲۴ (۲۵ مهر و ۵ آبان) با استفاده از تیمار محلول‎پاشی سلنیوم+روی در دو مرحله روزت و ساقه‎دهی می‎توانند به‎دلیل بهبود در وضعیت رشدی بوته‎ها عملکرد دانه و روغن مطلوبی را تولید کنند.

کلیدواژه ها:

تحمل به سرما ، تغذیه گیاه ، دانه‎های روغنی ، عملکرد دانه ، کشت به هنگام