تاثیر خشکی بر واکنش لاین های گرده افشان چغندرقند (.Beta vulgaris L) از نظر عملکرد قند

خشکی یکی از اصلی ترین تنش های غیر زیستی است که باعث کاهش عملکرد محصولات زراعی می شود. بهبود عملکرد گیاهان تحت تنش خشکی هدف اصلی برنامه های اصلاحی است، زیرا برای امنیت غذایی بسیار مهم هستند. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی لاین های گرده افشان چغندرقند نسبت به تنش خشکی و شناسایی لاین های متحمل به خشکی انجام شد. به این منظور ۲۰ لاین چغندرقند در دو شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۴-۱۳۹۳ در ایستگاه تحقیقات چغندرقند مهندس مطهری کرج کشت گردیدند و عملکرد قند آن ها تحت شرایط نرمال ( Yp) و تنش خشکی ( Ys) برآورد شد. شاخص های تحمل و حساسیت بر مبنای دو عملکرد یادشده محاسبه شدند. تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثرات محیط، ژنوتیپ و برهمکنش میان آن ها معنی دار بود. بر اساس نتایج شاخص های MP، GMP، STI، HM، YI، REI و MRP لاین های S۱- ۹۵۰۱۱۱۶ و S۱- ۹۵۰۱۲۳، شاخص DI لاین S۱- ۹۵۰۱۱۱۶، شاخص ATI لاین S۱- ۹۵۰۱۲۳ و شاخص های RDI، TOL، SSI و SSPI لاین S۱- ۹۵۰۰۷۹ به عنوان لاین های متحمل شناخته شدند. شاخص SIIG از بین لاین های معرفی شده توسط شاخص ها، لاین S۱- ۹۵۰۱۱۶ را به دلیل کم ترین فاصله از لاین ایده آل (۰/۵۶)، بیشترین فاصله از لاین غیر ایده آل (۱/۱۲) و بیش ترین مقدار SIIG (۰/۶۶)، متحمل ترین لاین عنوان نهاد. پس از آن، لاین های S۱- ۹۵۰۱۲۳، S۱- ۹۵۰۰۷۷ و S۱- ۹۵۰۱۱۹ به ترتیب با داشتن مقدار SIIG برابر با ۰/۵۷، ۰/۵۶ و ۰/۵۶ در رتبه های بعدی قرار گرفتند. لذا می توان این لاین ها را به عنوان والد پدری برای تولید هیبریدهای متحمل به خشکی پیشنهاد کرد.

کلیدواژه ها:

تنش خشکی ، ژنوتیپ ایده آل ، شاخص تحمل غیر زیستی ، عملکرد قند خالص