شیمی کانی های سریسیت، پیریت و کالکوپیریت در زون دگرسانی فیلیک سامانه های پورفیری پرکام و آبدر

کانسارهای مس پورفیری پرکام (سارا) و آبدر در ارتباط با استوک های دیوریتی - کوارتزدیوریتی در بخش جنوبی کمربند ماگمایی ارومیه - دختر، واقع شده اند. در کانسار پرکام دگرسانی های پتاسیک، پتاسیک - فیلیک، بیوتیتیک، فیلیک، آرژیلیک و پروپیلیتیک توسعه یافته اند، در مقابل در کانسار آبدر گسترش دگرسانی پتاسیک ناچیز، اما پهنه دگرسانی فیلیک دارای گسترش قابل توجه است. هدف از این مطالعه بررسی شیمی کانی های سریسیتی و سولفیدی (پیریت و کالکوپیریت) در زون دگرسانی فیلیک این کانسارها است. در این راستا نمونه برداری از گمانه های حفاری انجام شد و در نهایت ۹ نمونه منتخب با استفاده از آنالیز ریزکاونده الکترونی (EMPA) مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج نشان داد تمرکز عناصر Zn ،Ag ،Au و As در نمونه های کالکوپیریت (به ترتیب با میانگین ۰/۷۰، ۰/۰۰۷، ۰/۰۱۲ و ۰/۰۴۳ درصد وزنی) به نسبت بیشتر است. در مقابل عناصر Re ،Te ،Co و Mo عمدتا در نمونه های پیریت (به ترتیب با میانگین ۰/۰۱، ۰/۰۰۳، ۰/۰۹ و ۰/۰۷ درصد وزنی)  تمرکز دارند. در این میان رخداد طلا در نمونه های پیریت زون دگرسانی فیلیک سامانه های مس پورفیری  آبدر و پرکام بسیار شبیه به کانسار میدوک بوده و نشان دهنده رخداد طلا به صورت ادخال یا نانوذرات طلای طبیعی (احتمالا به صورت Au۰ و یا تلورید طلا) می باشد. در نمونه های سریسیت هر دو کانسار، میکاهای ریزدانه،  غنی از پتاسیم هستند. افزون بر این نمونه ها دارای روند افزایش جانشینی Si و نیز جانشینی عناصر +Fe۲+ ،Mg ۲ و +Al۳  در مکان های هشت وجهی می باشد که مبین روند تغییر ترکیب به سمت سلادونیت می باشد. همانند دیگر کانسارهای مس پورفیری دارای کانه زایی قابل توجه (مانند Copper Flat و Copper Cliff)، نمونه های دگرسانی فیلیک مربوط به کانسارهای مورد مطالعه، نشان دهنده روند جانشینی شرماکیت می باشند که به دلیل افزایش بار مثبت در جایگاه چهاروجهی به دلیل روند افزایشی جانشینی Si در ساختار میکاهای سفید می باشد.

کلیدواژه ها:

دگرسانی فیلیک ، شیمی سریسیت ، شیمی پیریت و کالکوپیریت ، کانسارهای پورفیری پرکام و آبدر ، کمان ماگمایی ارومیه - دختر