اثرات روش کاشت بر عملکرد کمی و کیفی چغندرقند در نظام های خرده مالکی

به منظور بررسی اثرات روش های مختلف کشت بر خصوصیات کمی و کیفی محصول چغندرقند در قطعات کوچک (نظام های خرده مالکی)، تحقیقی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات چغندرقند مهندس مطهری واقع در کرج و مرکز تحقیقات کشاورزی استان کرمان طی سال های ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل کشت سنتی (درهمپاش)، کشت با بذرکار جاندیر با فاصله ردیف ۵۰ سانتی متر، کشت با بذرکار نیوماتیک با فاصله ردیف ۵۰ سانتی متر، کشت با بذرکار دستی تک ردیفه با فواصل ردیف ۳۰، ۴۰ و ۵۰ سانتی متر در زمین صاف و بدون ایجاد جویچه و پشته (فارو) و کشت با بذرکار دستی تک ردیفه با فواصل ردیف ۴۰ و ۵۰ سانتی متر بر روی پشته بود. لازم به ذکر است که در حال حاضر فاصله خطوط کشت در مزارع بزرگ که از بذرکارهای چند ردیفه استفاده می­شود، ۵۰ سانتی متر است. نتایج نشان داد که تیمارهای مورد بررسی و روش­های مختلف کشت بر روی صفات کمی محصول ازجمله تراکم بوته در واحد سطح، عملکرد ریشه، عملکرد شکر و شکرسفید تاثیر معنی دار ولی بر صفات کیفی و ناخالصی های ریشه تاثیر معنی­دار نداشت. در هر دو منطقه کمترین عملکرد ریشه و قند با کشت سنتی (شاهد آزمایش) تولید شد. در کرج کشت با بذرکار دستی یک ردیفه با فاصله ردیف ۴۰ سانتی متر و در کرمان کشت با بذرکار دستی یک ردیفه با فاصله ردیف ۳۰ سانتی متر بیشترین عملکرد ریشه و شکرسفید را نشان داد. تاثیر مکان بر بیشتر صفات کمی و کیفی معنی­دار، ولی بر ناخالصی­های ریشه تاثیر معنی­دار نداشت. با توجه به تحلیل داده­های به دست آمده می توان نتیجه گیری کرد که در نظام های خرده مالکی و قطعات کوچک، می توان با ایجاد فاصله خطوط کمتر کشت نسبت به اراضی بزرگ و متعاقبا با ایجاد تراکم بوته بیشتر و سطح پوشش یکنواخت تر با استفاده از دستگاه های کوچک، کارائی مصرف نهاده ها را افزایش داد.

کلیدواژه ها:

بذرکار تک ردیفه ، چغندرقند ، کشت سنتی ، کشت مکانیزه ، مزارع کوچک