تاثیر تغییر اقلیم با استفاده همبستگی بین شاخص استاندارد بارندگی و خشکی بر محصولات کشاورزی (مطالعه موردی: استان سمنان)

زندگی بشر همواره دستخوش انواع خطرات طبیعی قرار دارد که برخی از آن ها ناشی از فرآیندهای آب و هوایی می باشند. خشکسالی را می توان از جمله بلایای طبیعی دانست که به آرامی و با روندی تدریجی رخ می دهد و در یک دوره زمانی نسبتا طولانی بخش-های مختلفی نظیر منایع آبی، کشاورزی و محیط زیست را از نقطه نظر اجتماعی و اقتصادی متاثر می سازد. این پدیده ممکن است، در تمامی مناطق اقلیمی رخ دهد، گرچه ویژگی های آن از منطقه ای به منطقه دیگر متفاوت است. این پدیده از بارندگی، درجه حرارت، تبخیر و تعرق، محتوای رطوبت قابل دسترس خاک و وضعیت آب زیرزمینی تاثیر می پذیرد. ایران طی سال های اخیر با خشکسالی های متعددی روبه رو شده است که گاه خسارت های جبران ناپذیری بر منابع طبیعی و جوامع انسانی وارد نموده است، از آن جا که در هنگام رخداد خشکسالی ها، تعداد وقایع بارش و حجم بارش به میزان زیادی کاهش می یابد، آسیب های متعددی به زیستبوم های طبیعی، به ویژه جنگل ها و مراتع، وارد می شود. منطقه مورد مطالعه استان سمنان می باشد. ایستگاه های منتخب برای استفاده جهت تعیین خشکسالی با استفاده از شاخص استاندارد بارندگی (SPI) استفاده گردید، باتوجه به نتایج به دست آمده از داده های موجود از ایستگاه های منتخب میزان شاخص خشکسالی منطقه مورد پژوهش ۲۰/۰ که در طبقه بندی نرمال می باشد، براساس نتایج به دست آمده و تجزیه و تحلیل آن ها میزان همبستگی بین شاخص های بارندگی و شاخص خشکی بررسی گردید نتایج نشان داد شاخص اقلیمی یونپ، این منطقه در زون اقلیمی خشک و در معرض خطر بیابان زایی بسیار شدید قرار دارد. در ادامه همبستگی بین دوشاخص (P=۰.۰۰۰ و R۲=۰.۸۹) مورد بررسی نشان داد که همبستگی در استان سمنان با همبستگی ۹۴/۰ نشان می دهد.

کلیدواژه ها:

خشکی ، SPI ، همبستگی ، سمنان