ماهیت فقهی و آثار اقتصادی بازارهای شبکه ای

این تحقیق در جستجوی یافتن پاسخ مناسب به این سوال است که بازاریابی شبکه ای از منظر اقتصاد اسلامی چه آثار و پیامدهای دارد؟ بازاریابی شبکه ای یک پدیده نوین اقتصادی  به حساب می آید، که در نظام اقتصادی مطرح شده و می توان به عنوان معامله ای مستقل مورد بررسی قرارگیرد، پاسخ به پرسش بالا براساس این واقیعیت روشن خواهد شد که دانشمندان اقتصادی بر آن تاکید می کنند بازاریابی شبکه ای به دو نوع سالم و ناسالم تقسیم می شود، به عبارت دیگر بازاریابی شبکه ای با فروش مستقیم و بازاریابی شبکه ای با فروش غیرمستقیم مطرح است بر اساس تحقیقات به دست آمده بازاریابی شبکه ای سالم لحاظ فقهی اسلامی فاقد اشکال است که در قالب عقد جعاله، اجاره، بیع قابل تطبیق است و صحیح بودن آن به اثبات رسیده است، ولی بازاریابی شبکه ای(ناسالم) با فروش غیرمستقیم ازمنظرفقه اسلامی دارای اشکال و فعالیت اقتصادی در آن حرام است. در این طرح بازاریابی شبکه ای ناسالم شائبه های چون شانس، ریسک، فریب و عدم تلاش مفید اقتصادی وخروج سرمایه ازکشور وجود دارد. همچنین شبهاتی چون قمار، اکل مال به باطل و غرری بودن این گونه معاملات مطرح است که اکثری از فقهای معاصر اسلامی حکم به حرام بودن این معامله داده است. سوال اصلی در این نگارش این است که بازاریابی شبکه ای از منظر اقتصاد اسلامی چه آثار و پیامدهای دارد؟ و از منظر فقه فریقین( امامیه و اهل سنت) چگونه است؟

کلیدواژه ها:

فقه ، اقتصاد ، بازار شبکه ای ، فقه امامیه ، فقه اهل سنت