مقایسه جنبه های مختلف ادراک حس درونی و فراشناخت در افراد مبتلا به اختلال اضطرابی فراگیر و افسرده با افراد عادی

زمینه و هدف: مطالعات زیادی به بررسی رابطه فراشناخت با اختلالهای اضطراب و افسردگی پرداخته اند؛ اما مطالعات اندکیدرباره ادراک حس درونی در اختلالهای افسردگی و اضطراب انجامشده است. پژوهش حاضر باهدف مقایسه جنبه های مختلف ادراک حس درونی و فراشناخت در افراد مبتلا به اختلال اضطرابی فراگیر و افسرده با افراد عادی انجام شده است. روش و مواد: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی از نوع مقایسهای است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان دانشگاه مراغه تشکیلشده است و ۴۰۰۰ نفر را شامل میشود. به منظور بررسی دو مقیاس فراشناخت و ادراک حس درونی، ابتدا شرکتکنندگان با پرسشنامه اضطراب شینان و افسردگی غربالشده و افراد دارای نمره بالا در حداقل یک مورد انتخاب شدند. حجم نمونه به دست آمده ۹۰ نفر بود که از این تعداد ۶۰ نفر مبتلابه افسردگی یا اضطراب و ۳۰ نفر فاقد نشانه های این دو بودند. داده ها با تحلیل واریانس (ANOVA) در نسخه SPSS-۲۵ تحلیل شدند. یافته ها: بررسی مقایسه میانگینها در افراد با و بدون نشانه های افسردگی در مقیاس خودآگاهی، نیاز به کنترل افکار، باورمثبت درباره نگرانی، نگران نبودن، تنظیم توجه، اعتماد داشتن، تفاوت معناداری بین افراد با و بدون نشانه های افسردگی وجود داشت و بقیه خرده مقیاسها تفاوتها معنادار نبودند. همچنین افراد با و بدون اضطراب در خرده مقیاسهای منحرف نشدن توجه، تنظیم توجه، گوش دادن به بدن و اعتماد داشتن از مقیاس ادراک حس درونی تفاوت داشتند. افراد با و بدون اضطراب در بین خرده مقیاسهای فراشناخت در خودآگاهی شناختی تفاوت معناداری نداشتند اما در سایر خرده مقیاسها تفاوت معنیدار بود. نتیجهگیری: نتایج حاکی از تفاوت در ادراک حس درونی و فراشناخت در افراد با و بدون نشانه های افسردگی و اضطراب بود و این نشانگر سوگیری در ادراک از خود چه در ابعاد شناختی و چه در ابعاد حس درونی هست.

کلیدواژه ها:

ادراک ، حس درونی ، فراشناخت ، اضطراب ، افسردگی