ارزیابی روش های تخمین پارامتر مقیاس در معادله آریا- پاریس به منظور تخمین منحنی مشخصه آب خاک

اندازه­گیری مستقیم­ پارامترهای منحنی نگهداری آب خاک امری دشوار، حساس و پرهزینه می­باشد. یکی از روش­های غیر مستقیم در تخمین منحنی مشخصه آب خاک، مدل نیمه فیزیکی Arya و Paris است که با استفاده از اطلاعات منحنی دانه بندی، منحنی نگهداری آب خاک را  برآورد می­کند. در مدل یاد شده از یک ضریب تجربی به نام پارامتر مقیاس α، به منظور تخمین اندازه منافذ  با فرض کروی بودن ذرات خاک به شعاع استفاده می­شود. در این پژوهش، از اطلاعات منحنی دانه­بندی، منحنی نگهداری آب خاک، چگالی ظاهری و تخلخل ۹۶ نمونه خاک، شامل چهار نوع بافت شنی، لوم شنی، شنی لوم و سیلتی لوم به منظور ارزیابی روش­های تخمین پارامتر مقیاس استفاده شد. پارامتر مقیاس به­دست آمده به روش خطی در بافت­های شنی و سیلتی لوم به ترتیب با مقادیر ۱/۳۴ و ۱/۲۵ و استفاده از مقدار ثابت پارامتر مقیاس توصیه شده توسط Arya و همکاران ، در نمونه خاک­های با بافت شن لومی و لوم شنی به ترتیب با مقادیر ۱/۳۷ و ۱/۴۶ نزدیکترین مقادیر را به مقادیر واقعی محاسبه شده ارائه دادند. نتایج بررسی تغییرات ضریب α در بافت و رطوبت­های مختلف نشان داد، رابطه معناداری بین میزان درصد شن و ضریب تجربی α وجود نداشته، درصورتی که با افزایش رطوبت مقدار ضریب فوق افزایش می­یافت، به­طوری که ضریب همبستگی بین تغییرات α با مقادیر رطوبت خاک  ۰/۴۵ بدست آمد که در سطح ۹۵ درصد معنی­دار می­باشد.

کلیدواژه ها:

پتانسیل مکش ، روش خطی ، روش لوجستیک ، منحنی دانه بندی خاک