ارزیابی کارایی بودجه در بخش دولتی سلامت برای مراقبت های سرپایی و بستری در مدل بودجه عملیاتی بر اساس کارکردها

مقدمه و هدف: برقراری رابطه­ بین پرداخت­های مالی و نتایج در نظام سلامت، با تامین مالی بر اساس کارکردها توضیح داده می­شود. این پژوهش با استفاده از اطلاعات داده­های کارکردها برای بودجه بخش دولتی سلامت در استان­ها و محاسبه کارایی نسبی بودجه برای استان­ها، تفاوت کارایی استان­ها را به طور مقایسه­ای نشان می­دهد.   مواد و روش­ها: این مطالعه از نوع تحلیل توصیفی- آماری است و از آمارهای ثبتی وزارت بهداشت و سازمان بیمه سلامت، برای محاسبه بودجه عملیاتی و شاخص­های کارایی بر اساس کارکردها در استان ها استفاده نموده است. با ارائه تصویر ساده­ای از بودجه بر اساس کارکردها و شناسایی هزینه ها، منابع انسانی و فیزیکی برای مراقبت­های سرپایی و بستری در استان­ها، شاخص­های مقایسه ای کارایی با روش تحلیل پوششی داده­ها اندازه­گیری گردید.   نتایج: میانگین کشوری شاخص کارایی بودجه برای حداکثر سازی کارکردها در سال­های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۲، برای مراقبت­های سرپایی به ترتیب ۰.۵۵ و ۰.۵۸ و برای مراقبت­های بستری به ترتیب ۰.۸۲ و ۰.۸۶ بوده است. ارزیابی شاخص­های کارایی در بخش دولتی سلامت نشان می­دهد که استان­ها علی­رغم یکسانی شرایط درآمدی و تخصیص بودجه و یکسانی روش­های تنظیم کارکردها، با تفاوت­های قابل ملاحظه در حداکثر سازی محصول و حداقل نمودن هزینه یا بودجه، طبقه­بندی می­شوند.   نتیجه­ گیری: این پژوهش برای نخستین بار شاخص­های کارایی بودجه عملیاتی بر اساس کارکردها در بخش دولتی سلامت را توضیح می­دهد. تفاوت کارایی میان استان­ها و تغییرات کاهشی کارایی در چند استان در سال دوم عاملی برای ناپایداری کارایی و نابرابری­ها و محدودیت دسترسی به هدف­های بخش سلامت محسوب می­شود.

کلیدواژه ها:

کارایی بودجه سلامت ، کارایی منابع سلامت ، کارایی محصول سلامت