نقدهایی مشابه به متن هایی متفاوت بررسی متونی در حوزه اسلامی سازی معرفت

شاید چندان مرسوم نباشد که چند متن به شکل یک­جا مورد نقد قرار گیرند. در این مقاله، به این دلیل، چند متن با هم مورد بررسی قرار می­گیرند که گویا مبانی نویسندگان آنها از یک جهت، و نقدهای وارد به آنها از جهت دیگر مشابه هم هستند؛ هرچند موضوع متن­ها و مباحث آنها به ظاهر، تفاوت دارد. تشابه متن­هایی که مورد بررسی قرار می­گیرد، در مقایسه برخی علوم مدرن با متفکران سنت اسلامی است. مدعای مشترک این متون، این است که آن علوم و روش­شناسی­هایی که مدرن به نظر می­رسند، در سنت خود ما سابقه داشته است: «آن­چه خود داشت ز بیگانه تمنا می­کرد». در این ارتباط، مقدمه­هایی که بر کتاب روش در علوم اجتماعی: رویکردی رئالیستی[i] نوشته شده، و بخشی از مطالب کتاب جامعه شناسی معرفت: جستاری در تبیین رابطه ساخت و کنش اجتماعی و معرفت های بشری،[ii] مورد بررسی و نقد قرار می­گیرد. [i]. آندرو سایر، روش در علوم اجتماعی: رویکردی رئالیستی، ترجمه عماد افروغ (تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ۱۳۸۵). [ii]. عبدالرضا علیزاده (و دیگران)، جامعه شناسی معرفت: جستاری در تبیین رابطه ساخت و کنش اجتماعی و معرفت های بشری، زیر نظر: دکتر محمد توکل (قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۳).