تحلیل کمی و کیفی اختلاف صحابه در قرائت قرآن در زمان پیامبر خدا علیه و آله السلام

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 225

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KGY-13-28_005

تاریخ نمایه سازی: 11 شهریور 1402

چکیده مقاله:

یکی از مباحث علوم قرآنی بحث قرائات است. گمان غالب این است که اختلاف قرائت محصول پس از زمان پیامبر خدا و نتیجه نبود دسترسی به حضرت است؛ از این رو، مسلمانان عصر نبوی در این زمینه با هم اختلافی نداشته اند. اما بر اساس روایات، صحابه حتی در عصر و مصر پیامبرخدا نیز با هم بر سر قرائت قرآن اختلاف داشته اند. این مقاله درصدد است با نگاهی تاریخی و با روش توصیفی تحلیلی به بررسی این روایات بپردازد؛ تا ضمن اشاره به پیشینه تاریخی این مسئله و انعکاس بخشی از زندگی پیامبرخدا و صحابه که مغفول مانده، نشان دهد که اختلاف صحابه در قرائت قرآن در عصر نبوی از چه کمیت و کیفیتی برخوردار بوده است. مطابق این تحقیق زمان اختلاف صحابه در اواخر حیات پیامبرخدا و بیش تر پس از فتح مکه بوده است. صحابه در اموری همچون لهجه، برخی از اضافات، نقل مترادفات و حتی شمار آیات یک سوره با هم اختلاف پیدا کرده اند و بیش تر این اختلاف ها حتی پس از مراجعه به پیامبرخدا نیز ادامه یافته است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

هادی غلامرضائی

دانشجوی رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرس

کاوس روحی برندق

دانشیار دانشگاه تربیت مدرس، گروه علوم قرآن و حدیث

نصرت نیل ساز

دانشیار دانشگاه تربیت مدرس، گروه علوم قرآن و حدیث

محمود کریمی

دانشیار دانشگاه امام صادق(ع)، گروه علوم قرآن و حدیث

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • نهج البلاغه ...
  • ابن حنبل، احمد؛ مسند؛ بیروت: موسسه الرساله، ۱۴۲۱ق ...
  • ابن اثیر، علی؛ الکامل فی التاریخ، بیروت: دارصادر، ۱۳۸۵ق ...
  • ؛ اسد الغابه فی معرفه الصحابه؛ بیروت: دار الفکر، ۱۴۰۹ق ...
  • ابن جزری، محمد ؛ النشر فی القرائات العشر؛ بیروت: دارالکتب ...
  • ابن جنی، عثمان؛ المحتسب؛ بیروت: دارالکتب العلمیه، ۱۴۱۹ق ...
  • ابن جنی، عثمان؛ الخصائص؛ چ۳، بیروت: دارالکتب العلمیه، ۱۴۲۹قابن حجر ...
  • ابن درید، ابوبکر؛ جمهره اللغه؛ چ۱، بیروت: دارالعلم للملایین، ۱۹۸۷قابن ...
  • ؛ الطبقات الکبری؛ بیروت: دار صادر، ۱۹۶۸ق ...
  • ابن فارس، احمد؛ معجم مقاییس اللغه؛ قم: مکتب الاعلام الاسلامی، ...
  • ابن منظور، محمد؛ لسان العرب؛ چ۳، بیروت: دارصادر، ۱۴۱۴ق ...
  • ابوداود الطیالسی، سلیمان؛ مسند ابی داود؛ مصر: دارهجر، ۱۴۱۹ق ...
  • ابوعبید، قاسم ؛ فضائل القرآن؛ دمشق بیروت: دارابن کثیر، ۱۴۱۵ق ...
  • ازهری، محمد ؛ تهذیب اللغه؛ بیروت: داراحیاء التراث العربی، بی ...
  • امام، سیدجلال؛ «بررسی تعداد جمعیت حاضر در غدیر»؛ تاریخ در ...
  • بابایی، علی اکبر؛ قواعد تفسیر قرآن؛ قم: پژوهشگاه حوزه و ...
  • بلاغی، محمدجواد؛ آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن؛ قم، بنیاد بعثت، ...
  • جفری، آرتور؛ واژه های دخیل در قرآن؛ ترجمه: فریدون بدرهای، ...
  • جوهری، اسماعیل؛ الصحاح؛ بیروت: دارالعلم للملایین، بی تا ...
  • حبش، محمد؛ القرائات المتواتره، دمشق: دارالفکر، ۱۴۱۹ق ...
  • خوئی، ابوالقاسم؛ البیان فی تفسیر القرآن؛ قم: موسسه احیاء آثار ...
  • دانی، عثمان بن سعید؛ جامع البیان فی القرائات السبع؛ امارات: ...
  • راغب اصفهانی، حسین؛ مفردات الفاظ القرآن؛ بیروت: دارالقلم، ۱۴۱۲ق ...
  • رامیار، محمود؛ تاریخ قرآن؛ چ۳، تهران: امیر کبیر، ۱۳۶۹ش ...
  • رجبی، محسن؛ «زمینه های صدور روایات احرف سبعه»؛ مطالعات اسلامی، ...
  • راجحی، عبده؛ اللهجات العربیه فی القرائات القرآنیه؛ اسکندریه: دارالمعرفه الجامعیه، ...
  • زبیدی، محمد ؛ تاج العروس؛ بیروت: دارالفکر، بی تا ...
  • سجستانی، ابوبکر؛ کتاب المصاحف؛ قاهره: الفاروق الحدیثه للطباعه والنشر، ۱۴۲۳ق ...
  • سیدرضی. (۱۴۱۴ق). نهج البلاغه(للصبحی صالح)، چاپ اول، قم، هجرت ...
  • سیوطی، عبدالرحمن؛ الاتقان فی علوم القرآن؛ بیروت: دارالکتاب العربی، ۱۴۲۱ق ...
  • شاهین، عبدالصبور؛ تاریخ قرآن؛ ترجمه: سیدحسین سیدی، مشهد: به نشر، ...
  • صنعانی، عبدالرزاق؛ المصنف؛ چ۲، بی جا: دارالتاصیل. ۱۴۳۷ق ...
  • صیادی نژاد، روح الله؛ «دوگانگی زبان در احادیث نبوی»؛ زبان ...
  • طبرسی، فضل؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ چ۳، تهران: انتشارات ...
  • طبری، محمد؛ جامع البیان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: دارالمعرفه، ۱۴۱۲ق ...
  • طوسی، محمد؛ تهذیب الاحکام؛ چ۴، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق ...
  • عراقی، عبدالرحیم؛ التقیید و الایضاح؛ مدینه: المکتبه السلفیه، ۱۳۸۹ق ...
  • غلامرضائی، هادی؛ تواتر قرآن، چیستی، چرایی، چگونگی و چالش ها، ...
  • فراهانی، فاخره و معارف، مجید؛ «بررسی آرای گلدزیهر پیرامون اختلاف ...
  • فراهیدی، خلیل؛ کتاب العین؛ چ۲، قم: نشر هجرت، ۱۴۰۹ق ...
  • فیروزآبادی، محمد؛ القاموس المحیط؛ بیروت، دارالکتب العلمیه، بی تا ...
  • قرطبی، محمد؛ الجامع لاحکام القرآن؛ تهران: ناصرخسرو، ۱۳۶۴ش ...
  • کریم، محمدریاض؛ المقتضب فی لهجات العرب؛ احسا: بی نا، ۱۴۱۷ق ...
  • کلینی، محمد؛ الکافی؛ چ۴، تهران: دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق ...
  • گلدزیهر، ایگناس؛ مذاهب التفسیر الاسلامی؛ ترجمه: عبدالحلیم النجار، قاهره: مکتبه ...
  • مالک بن انس؛ الموطا؛ ابوظبی: موسسه زاید بن سلطان، ۱۴۲۵ق ...
  • محمدی، محمدحسین؛ «نقد دیدگاه نولد که درباره رابطه قرائات و ...
  • محیسن، محمدسالم؛ المغنی فی توجیه القرائات العشر؛ چ۲، قاهره بیروت: ...
  • مصطفوی، حسن؛ التحقیق فی کلمات القرآن الکریم؛ چ۳، بیروت: دارالکتب ...
  • معرفت، محمدهادی؛ علوم قرآنی؛ چ۶، قم: موسسه تمهید، ۱۳۸۴ش ...
  • ؛ التمهید فی علوم القرآن؛ چ۲، قم: موسسه النشر الاسلامی، ...
  • مهنا، عبدالله علی؛ لسان اللسان؛ بیروت: دارالکتب العلمیه، بی تا ...
  • ناصر، شادی حکمت؛ نقل قرائت های قرآن: مسئله تواتر و ...
  • نیشابوری، مسلم بن حجاج؛ صحیح مسلم؛ قاهره: دارالحدیث، ۱۴۱۲ق ...
  • نمایش کامل مراجع