تصاویر شنیداری در سوره واقعه

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 250

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KGY-13-28_004

تاریخ نمایه سازی: 11 شهریور 1402

چکیده مقاله:

تصویر هنری یکی از مباحث حوزه زیبایی شناسی است که عناصر تشکیل دهنده یک متن ادبی را به منظور کشف زیبایی های آن بررسی می کند. تصاویر هنری انواعی دارد که ازجمله آن، تصاویر محسوسی است که برپایه حواس پنج گانه شکل می گیرد. در بین تصاویر هنری سوره واقعه، تصویر شنیداری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از رهیافت های این پژوهش تبیین و آشکارکردن انواع تصاویر شنیداری سوره واقعه است که به سه صورت در این سوره نمود پیدا می کند: تصاویر شنیداری مبتنی بر آوا معنایی، تصاویر تداعی کننده اصوات و تصاویر گفت وگو با الفاظ دال بر شنیدن. آوامعنایی ها مستقیما از صفات حروف در واژگان و موسیقی بهره می برد. در تداعی کننده های اصوات و گفت وگوها، تصاویر شنیداری غیرمستقیم است؛ یعنی ابتدا صحنه با تفکر، برای مخاطب مجسم می شود و به دنبال آن صدا و تصویر شنیداری آن تداعی می گردد؛ این تصاویر مخاطب را در موضعی قرار می دهد که گویا صداهایی را می شنود. نتایج این بررسی نشان می دهد تصاویر شنیداری آوامعنایی در سوره واقعه به ترسیم حوادث هول انگیز قیامت و عذاب های جهنم مربوط است. در این تصاویر، حوادث قیامت به گونه ای به تصویر کشیده شده است که گویی مخاطب صدای مهیب آن را می شنود. تصاویر شنیداری تداعی کننده، به ترسیم بهشت مربوط است. گاهی تصاویر شنیداری در سوره واقعه بر اساس گفت وگوی بهشتیان و منکران معاد است که تصویری از حضور آنان در اجتماع ارائه می دهد. در این تصاویر از الفاظ دال بر شنیدن مثل «یقولون» و «یسمعون» استفاده شده است که این کلمات در کنار کلمات بعد از خود، تصویری شنیداری ارائه می دهد.

نویسندگان

مژگان شیریان زاد

دانشجوی دکتری دانشگاه اصفهان

اعظم پرچم

دانشیار دانشگاه اصفهان

الهام سیدان

استادیار دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم؛ترجمه محمدمهدی فولادوند، به کوشش هیئت علمی دارالقرآن الکریم( ...
  • آلوسی، محمودبنعبدالله؛ روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و السبع ...
  • ابن عاشور، محمدطاهر؛ تفسیر التحریر و التنویر ؛ بیروت: موسسه ...
  • ابن منظور، محمدبنمکرم؛ لسان العرب؛ بیروت: داراحیاء التراث العربی، ۱۹۸۸م ...
  • ابوحیان، محمدبن یوسف؛ البحرالمحیط فی تفسیر؛ بیروت: دارالفکر، ۱۴۲۰ق ...
  • اقبالی، عباس؛ «تصویرهای شنیداری در معلقات سبع»؛ مجله زبان و ...
  • انیس، ابراهیم؛ دلاله الالفاظ؛ مصر: مکتبهالانجلو المصریه، ۱۹۶۳م ...
  • اولیایی، وحید؛ دهانی، مهران و حسین زهی، خدیجه؛ «آواشناسی آیات ...
  • بستانی، عبدالله؛ الوافی: معجم وسیط للغه العربیه، بیروت: مکتبه لبنان،۱۹۹۰م ...
  • البوطی، محمد سعید رمضان؛ من روائع القرآن؛ بیروت: موسسه الرساله، ...
  • ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد؛ جواهر الحسان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: ...
  • حاجی اسماعیلی، محمدرضا؛ پژوهشی در قرآن و فنون قرائت؛ اصفهان: ...
  • حمیری، نشوان بن سعید؛ شمس العلوم و دواء کلام العرب ...
  • خاقانی، محمد و فضیلت، یوسف؛ «دلالت های آوایی در آیه ...
  • داد، سیما؛ فرهنگ اصطلاحات ادبی؛ تهران: انتشارات مروارید، چ۲، ۱۳۸۳ش ...
  • راغباصفهانی، حسین بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن؛ دمشق بیروت: دارالعلم الدارالشامیه، ...
  • راغب، احمدعبدالسلام؛ کارکرد تصویر هنری در قرآن کریم؛ ترجمه سیدحسینسیدی، ...
  • رجایی، محمد خلیل؛ معالم البلاغه؛ شیراز: مرکز نشر دانشگاه شیراز، ...
  • زمخشری، محمود؛ الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل؛ چ۳، بیروت: دار ...
  • ستوده نیا، محمدرضا؛ بررسی تطبیقی میان علم تجوید و آواشناسی؛ ...
  • شرکایی، زهرا؛ «بررسی تصاویر دیداری و شنیداری ارزش ها و ...
  • طباطبایی، محمدحسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات، ...
  • طبرسی، فضلبن حسن؛ مجمع البیان فی تفسیر القرآن؛ چ۳، به کوشش ...
  • طبری، ابوجعفر محمد بن  جریر؛ جامع البیان عن تاویل آی القرآن؛ بیروت: ...
  • طوسی، محمدبن حسن؛ التبیان فی تفسیر القرآن؛ بیروت: داراحیاء التراث العربی، ...
  • عبدالله، محمدفرید؛ الصوت اللغوی و دلالاته فی القرآن الکریم؛ بیروت: ...
  • علی الصغیر، محمدحسین؛ الصوت اللغوی فی القرآن؛ بیروت: دارالمورخ العربی، ...
  • فتوحیرود معجنی، محمود؛ بلاغت تصویر؛ تهران: انتشارات سخن،۱۳۸۶ش ...
  • فخر رازی، محمد بن عمر؛ التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)؛ بیروت: ...
  • فراستخواه، مقصود؛ زبان قرآن؛ تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ...
  • فلاح، ابراهیم و پوردانش، سجاد؛ «تناسب آوایی محتوایی (فنوسمانتیک) در ...
  • قاسمی، حمیدمحمد؛ جلوه هایی از هنر تصویرآفرینی در قرآن؛ چ۲، ...
  • قائمی، مرتضی؛ «بررسی پویایی و حیات صور خیال در شعر ...
  • و طاهری نیا، علی باقر؛ فضیلت، یوسف؛ صمدی، مجید؛ «بررسی ...
  • قربانی بن توت، بتول؛ تحلیل تصاویر دیداری و شنیداری زندگی ...
  • قرشی، علی اکبر؛ قاموس قرآن؛ تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش ...
  • قطب، سید؛ فی ظلال القرآن؛ چ۳۵، بیروت: دارالشروق، ۱۴۲۵ق ...
  • ؛ مشاهد القیامه فی القرآن؛ مصر: دارالمعارف، ۱۳۸۷ش ...
  • قویمی، مهوش؛ آوا و القا؛ تهران: انتشارات هرمس، ۱۳۸۳ش ...
  • مصطفوی، حسن؛ التحقیق فی کلمات القرآن؛ تهران: بنگاه ترجمه و ...
  • مطر، عبدالعزیز؛ علم اللغه و فقه اللغه؛ قطر: دار قطر ...
  • نوری کیذقانی، سیدمهدی؛ «کارکرد عناصر موسیقایی در سوره واقعه»؛ همایش ...
  • وحیدیان کامکار، تقی؛ فرهنگ نام آوایی فارسی؛ مشهد: انتشارات دانشگاه ...
  • یاسوف، احمد؛ دراسات فنیه فی القرآن الکریم؛ دمشق: دارالمکتبی، ۱۴۲۷ق ...
  • نمایش کامل مراجع