پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی (مطالعه موردی: زنجان)

چکیده    تحت تاثیر دگرگونی های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در سراسر جهان و وقوع انقلاب در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات و به موازات آن افزایش قابل ملاحظه ناهنجاری های اجتماعی در اکثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، طی دهه های اخیر، دیدگاه های نوینی برای کنترل، پیشگیری و مقابله با بزهکاری ها ارایه شده است. یکی از انواع راهبردهای پیشگیرانه از جرم ”پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی“ استکه نخستین بار توسط جرم شناس آمریکایی سی ریجفری در کتابی با همین عنوان ارایه شد. جفری در این کتاب پیشنهاداتی برای طراحی شهری ارایه نمود که در آن طرح خیابآن ها، ساختمان های مسکونیو فضاهای باز و ...اصلاح و بدین طریق فرصت های بزهکاری کاهش می یابد. در واقع این نظریه، معتقد است که رفتار انسانی تحت تاثیر طراحی محیطی است که در آن زندگی می کندو تاکید دارد که با بهینه سازی محیط و ایجاد تصویری مثبت از محیط، می توان ارتکاب جرم در محیط را کاهش داد و یا از بین برد. پیشگیری محیطی از جرم، بر این مفهوم ساده مبتنی است که جرم تا اندازه ای پیامد فرصت های برخاسته از محیط است و در این صورت، باید دگرگونی محیط فیزیکی به منظور کاستن ارتکاب جرم امکان پذیر شود. در واقع هدف این مقاله، ارتقای سطح آگاهی صاحبان منزل، معماران و طراحان شهری درباره مفهوم پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی استکه به دنبال افزایش امنیت، توسعه شهری و کاهش فرصت های مجرمانه حاصل می شود. بر همین اساس شهر زنجان به عنوان مطالعه موردی انتخاب شده است. طی بررسی های به عمل آمده، می توان چنین استنباط کرد که با توزیع متعادل کاربری های مختلف در سطح شهر از یک سو، می توان باعث افزایش نظارت اجتماعی در مناطق خلوت شهر و از سوی دیگر باعث کاهش تراکم بیش از حد جمعیت و فعالیت ها در بخش های متراکم شهر شد و بدین طریق می توان از بروز جرایم پیشگیری کرد.

کلیدواژه ها:

واژگان کلیدی: پیشگیری از جرم ، طراحی محیطی ، فرصت های کلیدی ، بهینه سازی محیط ، زنجان