نقش متغیر جنسیت در قدرت کلام و اقناع مخاطب: مطالعه موردی فروشنده های فروشگاه های شهر شیراز

هدف از پژوهش حاضر بررسی زبان­شناختی جنسیتی قدرت کلام و چگونگی کاربرد مولفه­ های اقناعی در متقاعدسازی مخاطب در فروشگاه­های شهر شیراز توسط فروشندگان زن و مرد است. در این پژوهش، داده­ ها به روش میدانی و تصادفی از طریق ضبط تعاملات میان پانزده فروشنده مرد و پانزده فروشنده  زن با مخاطبانشان به وسیله دستگاه ضبط صدا، گردآوری می­شود و پس از استخراج مولفه ­های اقناعی در چارچوب الگوی تحلیل گفتمان انتقادی هوج و کرس (۱۹۹۶) به روش کیفی مورد بررسی قرار می­گیرد. پس از تحلیل داده­ ها به روش کمی از طریق نرم افزار SPSS به وسیله Chi Square، نیمرخی از استفاده از مولفه ­های اقناعی در فروشندگان زن و مرد از طریق نمودار ارائه شده است و با توجه به مولفه­ های الگوی تحلیل گفتمان انتقادی هوج و کرس (۱۹۹۶) که نسبت به دیگر الگوهای تحلیل گفتمان انتقادی، در گفتمان فروش و تجارت بیشترین بسامد را دارند، بر اساس تحلیل کمی نتایج، هیچ تفاوت معنی­داری در استفاده از مولفه فرایند اسم­سازی بین فروشندگان مرد و زن مشاهده نشده است اما در رابطه با مولفه گزینش لغات و تعبیرات خاص نیز تفاوت معنی­داری میان فروشندگان مرد و زن یافت شده است چرا که زنان از این مولفه بیشتر از مردان استفاده کرده­ ند. در استفاده از مولفه ساخت معلوم نیز هیچ تفاوت معنی­داری میان دو جنس فروشندگان زن و مرد مشاهده نشده است. اما در استفاده از مولفه ساخت مجهول میان فروشندگان مرد و زن تفاوت معنی­دار وجود دارد چرا که فروشندگان مرد از ساخت مجهول بیشتر استفاده کرده­ اند.

کلیدواژه ها:

جامعه شناسی زبان ، قدرت کلام ، اقناع ، تحلیل زبانشناختی جنسیتی