تاملی در قرآن کریم بررسی زبان شناختی برخی از قواعد تجویدی

قرائت قرآن کریم یکی از مهم ترین وظایف دینی ماست. هدف از انجام این پژوهش، تبیین مسائلی از منظر زبان شناسی است که می تواند در کمک به تلاوت/قرائت درست قرآن کریم راه گشا باشد. برای این منظور، سوره های متعددی از قرآن کریم مد نظر قرار گرفت و پس از تامل و تعمق در آنها شیوه متداول آموزش قرآن کریم در تجوید بررسی شد. آنگاه با بهره­ گیری از مفاهیم علم زبان شناسی (شاخه واج شناسی) مشخص گردید که مواردی از قبیل قلب به میم (اقلاب)، یرملون (ادغام)، حروف شمسی (در مقابل قمری) و اخفاء که در علم تجوید به آنها پرداخته می شود، همگی در زبان شناسی در قالب فرایند واجی «همگونی» قابل تبیین­اند. نتایج نشان داد که در تلاوت قرآن کریم انواع همگونی اعم از کامل و ناقص دیده می شود. این همگونی ها عمدتا از نوع همخوانی، پسرو و همجوار است (نه واکه ای، پیشرو و غیرهمجوار). با انجام چنین پژوهش هایی می توان در جهت آموزش این معجزه جاویدان که روشنگر راه ما انسان ها است گامی برداشت و زمینه را برای بهره گیری هرچه بیشتر از آن هموار نمود.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم ، تجوید ، واج شناسی ، فرایند همگونی