بررسی حد تحمل کلونهای جدید سیب زمینی به کم آبیاری در سیستم آبیاری قطره ای

به منظور بررسی اثر کم آبیاری بر عملکرد کمی و کیفی محصول سیب زمینی تعداد 4 کلون انتخابی شامل 9-397007(ساوالان) ، 13-15 39700 ، 2-397008 که مطالعات ارزیابی عملکرد در مورد آنها به انجام رسیده و نسبت به ارقام شاهد منطقه وضعیت مطلوبتری داشتند، به همراه رقم شاهد منطقه ( سانته) در قالب طرح کرتهای خرد شده با 3 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان مورد آزمون قرارگرفتند. فاکتور اصلی شامل تیمارهای آبیاری در 6 سطح 50 و 60 و 70 و 80 و 90 و 100 درصد نیاز آبی گیاه و فاکتور فرعی کلونهای مورد بررسی شامل 4 کلون جدید سیب زمینی به همراه سانته (رقم شاهد منطقه) بود. سیستم آبیاری مورد استفاده روش آبیاری قطره ای (تیپ) بود. صفات مورد اندازه گیری شامل کارآیی مصرف آب در تیمارهای مختلف آبیاری، صفات مورفولوژیکی و فنولوژیکی، عملکرد کل و غده های تولیدی در اندازه های مختلف بود. همچنین درصد غده های اسکب زده، دفرمه و بد شکل، پوسیده و غیر قابل استفاده مورد اندازه گیری قرار گرفت. صفات کیفی غده شامل درصد ماده خشک غده، میزان قند احیاء وطول دوره خواب غده ها بود. نتایج تجزیه مرکب واریانس داده های حاصل از دو سال آزمایش مشخص کرد که میزان آب مصرفی و نوع کلون (رقم) درتمامی صفات مورد بررسی شامل: تعداد ساقه اصلی، زمان پوشش کامل، زمان گلدهی، طول مدت گلدهی، زمان رسیدگی، وزن تر و وزن خشک ریشه، تعداد و وزن متوسط غده درشت، تعداد و وزن متوسط غده بذری، تعداد و وزن متوسط غده ریز وخارج از سایز قابل استفاده، عملکرد کل، میزان قند احیاء، درصد ماده خشک غده، طول دوره خواب غده و کارآیی مصرف آب در سطح 1 درصد معنی دار شد. بیشترین میزان عملکرد کل در کلون 2-397008 به دست آمد که با متوسط تولید 5/38 کیلو گرم در متر مربع بیشترین میزان عملکرد را در مجموع به خود اختصاص داد. این کلون در سه رژیم آبیاری 80 و 90 و 100 درصد تفاوت معنی داری از نظر عملکرد کل نشان نداد. همچنین بیشترین کارآیی مصرف آب با همین کلون و در رژیم آبیاری 80 درصد به دست آمد. بیشترین میزان درصد ماده خشک غده در تیمار آبیاری 60 درصد به دست آمد (متوسط 22/87 درصد) و با تیمارهای 50 و 70 و 80 درصد تفاوت معنی دار نشان نداد. در مجموع بیشترین مقدار کارآیی مصرف آب با تیمار 80 درصد مقدار آب آبیاری به دست آمد که با دیگر تیمار های آبیاری در سطح 5 درصد تفاوت معنی دار داشت. در اغلب تیمارهای آبی کلون 2-397008 بیشترین عملکرد را داشت هرچند اختلاف معنی داری در مجموع بین این کلون با دو کلون 9-397007 و 13-3970015 مشاهده نشد.

کلیدواژه ها:

کلون ، سیب زمینی ، تیمار آبیاری ، تحمل به کم آبی ، عمکرد ، کارآیی مصرف آب