بررسی روند تحقیقات مربوط به چاه های هوشمند نفت و گاز

با توجه به حجم عظیم منابع نفت و گاز کشور، فناور یهایی که بصورت بالقوه امکان بکارگیری آنها در خلق ارزش هرچهبیشتر از این منابع وجود دارد، توجه ویژهای را م یطلبند. یکی ا ز فناوری های نوین که در دو دهه ی اخیر برای بهینه سازیتکمیل و بهره برداری از چاه های نفت و گاز ، مورد استفاده قرار گرفته است، فناور ی چاه هوشمند است. استفاده از این فناوریمزایای متعددی را از دیدگاه اقتصادی و مدیریت مخزن ارائه می دهد. عملکرد چاه های هوشمند به صورت دوسره یعنی پایشو کنترل است. سنسورهای دورن چاهی برای اندازه گیری بلادرنگ خواص مختلف چاه (مانند دما ، فشار، جریان، ترکیب سیالو ...) و بسترهای نرم افزاری برای تجزیه وتحلیل عمیق این داده ها بکار می روند و سپس دستورالعمل تصمیم گیری مدیریتمخزن شکل می گیرد و از طریق وسایل ارتباطی به ابزار کنترل جریان برای کنترل و تنظیم جریان سیالات در نواحی مختلفمنتقل می شود. برای ای نکه بتوان یک چاه را هوشمند درنظر گرفت، باید هر دو بخش نظارت و کنترل هماهنگ با هم کارکنند . در حال حاضر، تعداد سامانه چاه هوشمند نسبتا بالغ و کامل کم است. در واقع اکثر چاه های نفت و گاز که از فناوریچاه هوشمند استفاده می کنند، مجموعه کامل از فناوری چاه هوشمند را ندارند . به منظور بهبود این سامانه پیچیده، لازم استتحقیقات هدفمندی در مورد فناوری های کلیدی انجام شود. گام نخست در هرگونه برنامه ریزی برای بررسی گزینه های فناوریمختلف و نهایتا برنامه ریزی برای دستیابی به فناوری های مطلوب، کسب و تحلیل اطلاعاتی است که بعضا براحتی قابل دسترسنیستند. از مهمترین منابع اطلاعات فناوری، اطلاعات منتشر شده در مقالات و پتنت های منتشر شده است . در مقاله حاضر،مقالات و اختراعات ثبت شده در حوزه فناوری های مربوط به چاه های هوشمند و تحلیل آنها انجام شده است . نتایج حاصلاز این مطالعه می تواند جهت گیری های پژوهشی در این حوزه را نمایان سازد که برای محققان کشور در ارتباط با این فناوریمفید خواهد بود.

کلیدواژه ها:

چاه هوشمند نفت و گاز ، پایش و نظارت دائمی ، شیر کنترل بازه ای ، اختراع ، پتنت