انتخاب سرعت پیشروی و عمق شخم مناسب بر اساس شاخص های مصرف انرژی ادوات خاک ورز اولیه با روش تاپسیس

خاک­ ورزی از جمله عملیات مهم در کشاورزی است که تعیین شرایط کاری مناسب برای انجام این عملیات امری ضروری است. طبق نتایج تحقیق محققان، خاک­ورزی همواره با مصرف زیاد انرژی همراه است بهمین دلیل انتخاب سرعت ­پیشروی و عمق ­شخم مناسب ادوات خاک­ ورزی به لحاظ مصرف انرژی بهینه ضرورت پیدا می­ کند. در این تحقیق با استفاده از روش مدیریتی تاپسیس (TOPSIS) سرعت­ پیشروی و عمق­ شخم مناسب با توجه به پارامترهای مصرف انرژی مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش در قالب طرح اسپلیت پلات فاکتوریل بر پایه بلوک کامل تصافی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای مورد بررسی شامل سه نوع دستگاه خاک­ ورز اولیه (گاوآهن برگردان دار، گاوآهن بشقابی و گاوآهن چیزل) در ۳ سرعت پیشروی مختلف (۳، ۵/۴، ۶ کیلومتر بر ساعت) و عمق های مختلف (۱۵، ۲۰ و ۲۵ سانتی­متر) انتخاب شد. آزمایشات در خاک رسی لومی و میزان رطوبت ۷ درصد انجام شد. پارامترهای مصرف انرژی شامل توان مالبندی (kW)، مصرف سوخت (l.ha-۱)، بازده کششی (%) و بازده بهره وری انرژی (OEE) (%)، ظرفیت مکانیزاسیون (kWh.ha-۱) و کشش ویژه (kN.m-۱) اندازه­ گیری شد. نتایج نشان داد که گاوآهن برگردان­ دار و گاوآهن بشقابی در سرعت ۵/۴ کیلومتر بر ساعت و عمق ۲۵ سانتی­متر و گاوآهن چیزل در سرعت ۶ کیلومتر بر ساعت و عمق ۱۵ سانتی­ متر از لحاظ مصرف انرژی در شرایط مناسبی قرار داشتند. از نظر پارامتر مصرف انرژی، در بیشتر سرعت­ ها و عمق­ های مختلف کاری، گاوآهن چیزل بدلیل بالا بود ضریب ترکیبی در روش تحلیل تاپسیس دارای مزیت نسبی نسبت به گاوآهن بشقابی و گاوآهن برگردان­ دار بود.

کلیدواژه ها:

ادوات خاک ورزی ، انرژی ، سیستم ، TOPSIS