زنان دربار گورکانیان هند و نقش آنان در گسترش زبان و ادب فارسی (۱۱۳۵- ۹۳۲ه . ق.)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 299

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_KVSHN-21-44_001

تاریخ نمایه سازی: 30 مرداد 1402

چکیده مقاله:

زنان دربار گورکانیان هند (۱۱۳۵-۹۳۲ ه . ق.) همگام با شاهان با حمایت و تشویق شعرا و سخنوران فارسی زبان، در سرنوشت زبان و ادب فارسی و تثبیت و تحکیم جایگاه آن در این سرزمین کارساز و موثر بوده و موجبات رواج و گسترش آن را در بین درباریان و نخبگان هند فراهم آوردند. علاوه بر این، اغلب آنان با حمایت های خویش، در خلق آثار بزرگ و ارزنده به زبان فارسی و نیز با ساخت مدارس، کتابخانه ها و تالیف و ترجمه آثار بزرگ زبان فارسی، زمینه تثبیت و فراگیری این زبان را فراهم آوردند. همچنین، بسیاری از این زنان به برکت تربیت ادبی که در سلسله گورکانیان، موروثی و رایج بود و به مدد محیط آکنده از شعر و ادب که در آن نشو و نما یافته بودند، آنچنان با زبان و ادبیات فارسی انس و الفت یافتند که ذوق سلیمشان شکوفا شد و با طبع آزمایی، آثار زیادی از نظم و نثر به این زبان از خود به یادگار گذاشتند.  بررسی نقش و عملکرد زنان دربار گورکانی در توسعه و گسترش زبان و ادبیات فارسی، هدف این پژوهش است. به همین منظور، این سوال اصلی مطرح است که زنان دربار گورکانیان چرا و چگونه در گسترش زبان و ادبیات فارسی در هند تاثیرگذار بوده اند؟ پژوهش حاضر به شیوه توصیفی–تحلیلی به این موضوع می پردازد.ضرورت انجام این پژوهش از آن روست که تاکنون پژوهش مستقلی در خصوص نقش و عملکرد زنان دربار گورکانی در توسعه و گسترش زبان و ادبیات فارسی انجام نشده است.

کلیدواژه ها:

زنان دربار ، زبان و ادبیات فارسی ، هند ، گورکانیان هند

نویسندگان

زهره قدیری

دانشجوی دکتری رشته تاریخ دانشگاه اصفهان

علی اکبر جعفری

دانشیار گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

علی اکبر کجباف

استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • الف) کتاب­هاآذر بیگدلی، (۱۳۷۸)، آتشکده آذر، به تصحیح میر هاشم ...
  • آزاد بلگرامی، میر غلامعلی، (۱۳۹۰)، خزانه عامره، تصحیح ناصر نیکوبخت ...
  • آفتاب، اصغر، (۱۳۶۴)، تاریخ­نویسی در هند و پاکستان، لاهور: خانه ...
  • افشار یزدی، محمود، (۱۳۶۱)، افغان­نامه، تهران: مجموعه انتشارات ادبی و ...
  • امیری هروی، سلطان محمد فخری، (۱۹۶۸)، تذکره روضه السلاطین و ...
  • اوحدی بلیانی، تقی الدین محمد، (۱۳۸۸)، تذکره عرفات العاشقین و ...
  • بدائونی، عبدالقادر، (۱۳۸۰)، منتخب­التواریخ، به تصحیح مولوی احمدعلی صاحب، با ...
  • براون، ادوارد، (۱۳۷۵)، تاریخ ادبیات ایران (از صفویه تا عصر ...
  • بیات، بایزید، (۱۳۸۲)، تذکره همایون و اکبر، به سعی و ...
  • بیانی، مهدی، (۱۳۶۳)، احوال و آثار خوشنویسان، جلد ۱و ۲، ...
  • تتوی، احمد و آصف­خان قزوینی، (۱۳۸۲)، تاریخ الفی، به تصحیح ...
  • ثواقب، جهانبخش، (۱۳۸۶)، زنان فرمانروا و معرفی رساله­ای درباره زنان ...
  • جعفر حلیم، سیدحسین، (۱۳۷۱)، شرح احوال و آثار عبدالرحیم خا­­ن­خانان ...
  • حسن خان، سیدعلی، (۱۲۹۵)، صبح گلشن، به اهتمام مولوی عبدالمجیدخان، ...
  • حکمت، علی­اصغر، (۱۳۳۷)، سرزمین هند (بررسی تاریخی و اجتماعی و ...
  • خافی­خان، محمد هاشم، (۱۸۶۹)، منتخب اللباب، کلکته: انجمن آسیایی بنگال ...
  • داراشکوه، محمد، (۱۳۶۸)، اوپانیشاد (سر اکبر)، ترجمه محمد داراشکوه فرزند ...
  • رجبی، محمدحسن، (۱۳۷۴)، مشاهیر زنان ایرانی و پارسی گوی از ...
  • رحمانی، ماگه، (۱۳۹۳)، پرده­نشینان سخنگو، بازنویسی فاطمه صادقی، تهران: نگاه ...
  • شاه­حسینی، مهری، (۱۳۸۳)، زنان پارسی­گوی هفت شهر عشق، تهران: مدبر ...
  • شاهنوازخان، صمصام الدوله، (۱۸۰۹)، مآثرالامراء، مصحح مولی عبدالرحیم، کلکته: بی ...
  • شیمل، آنه ماری، (۱۳۸۶)، در قلمرو خانان مغول، ترجمه فرامرز ...
  • عبدالرشید، خواجه، (۱۳۴۶)، تذکره شعرای پنجاب، لاهور: بی نا ...
  • علامی، ابوالفضل، (۱۳۷۲)، اکبرنامه (تاریخ گورکانیان هند)، به کوشش غلامرضا ...
  • فیضی، ابوالفیض بن مبارک، (۱۳۶۲)، دیوان فیضی، مصحح: ای- دی- ...
  • قاجار، محمود میرزا، (۱۳۸۴)، نقل مجلس (تذکره زنان شاعر)، به ...
  • قنبری، محمدرضا، (۱۳۸۳)، زندگی و شعر طالب آملی، تهران: انتشارات ...
  • کاشانی، محتشم، (۱۳۷۹)، دیوان محتشم کاشانی، با تصحیح و مقدمه ...
  • کنبو، محمد صالح، (۱۹۶۷)، عمل صالح موسوم به شاه جهان ...
  • گلچین معانی، احمد، (۱۳۶۹)، کاروان هند «در احوال و آثار ...
  • گورکانی، نورالدین جهانگیر، (۱۳۵۹)، توزک جهانگیری، به کوشش محمد هاشم، ...
  • گورکانی، زیب النساء بیگم، (۱۳۶۲)، دیوان مخفی، به کوشش احمد ...
  • لاهوری، ملا عبدالحمید، (۱۸۶۷)، پادشاهنامه، تصحیح مولوی کبیرالدین احمد و ...
  • مشیر سلیمی، علی اکبر، (۱۳۳۵)، زنان سخنور، تهران: موسسه مطبوعاتی ...
  • ملک الکتاب شیرازی، محمد، (۱۳۰۶ه . ق.)، تذکره الخواتین، بمبئی: ...
  • نظمی تبریزی، علی، (۱۳۷۸)، دویست سخنور (تذکره الشعرای منظوم و ...
  • نقوی، سید علیرضا، (۱۳۴۳)، تذکره­نویسی فارسی در هند و پاکستان، ...
  • نهاوندی، عبدالباقی، (۱۳۸۱)، مآثر رحیمی، به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران: ...
  • هاشمی سندیلوی، احمدعلی خان، (۱۳۴۷)، تذکره مخزن الغرائب، به اهتمام ...
  • هندوشاه استرآبادی، محمدقاسم، (۱۳۸۸)، تاریخ فرشته، تصحیح و تعلیق دکتر ...
  • ب) مقالات۴۱. ریاض، محمد، (۱۳۵۴)، «ادبیات فارسی در شبه قاره ...
  • گودرزی، فرامرز، (۱۳۵۵)، زندگینامه و کارنامه ادبی طالب آملی، مجله ...
  • ج) منابع انگلیسی۴۴- Lal, Ruby, (۲۰۰۵), Domesticity and power in ...
  • Rekha, Misra, (۱۹۶۷), Women in Moghal India, Dehli ...
  • نمایش کامل مراجع