بررسی تغییرات عامل های پوشش گیاهی در راستای گرادیان چرایی در مراتع استپی ندوشن یزد

امروزه بهره­برداریهای بی­رویه از مراتع سبب گردیده که این منابع با ارزش از لحاظ کیفی و کمی در معرض خطر قرار گیرند. بنابراین بررسی تاثیر چرا بر فاکتورهای پوشش گیاهی لازم و ضروریست. در این تحقیق اثر سه سطح مختلف چرایی (شدید، متوسط و سبک) در راستای گرادیان چرایی بر درصد تاج پوشش، میزان تولید،  تراکم، درصد لاشبرگ، درصد سنگ و سنگریزه و خاک لخت مورد بررسی قرار گرفت. جهت انجام پژوهش از روش طبقه­بندی- سیستماتیک- تصادفی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی استفاده شد. به­طوری­که در هر پلات۲m۲، درصد تاج پوشش کل، درصد تاج پوشش فرم­های رویشی مختلف، وزن خشک گونه­های مورد استفاده دام، تعداد پایه­های هر گیاه، درصد لاشبرگ و سنگ و سنگریزه یادداشت شد. جهت طبقه­بندی محل­های نمونه­گیری بر حسب گونه­های شاخص از آنالیز TWINSPAN استفاده شد و به­منظور بررسی اثر کلی تیمارهای شدت چرایی بر فاکتورهای پوشش گیاهی و رابطه تغییرات فاکتورهای پوشش با فاصله از آبشخور به­ترتیب از روش آماری تجزیه واریانس یک­طرفه و آنالیز همبستگی پیرسون استفاده شد. بدین ترتیب، با استفاده از آنالیز  TWINSPAN۳ گروه سایت چرایی در این منطقه تشخیص داده شد. نتایج حاصل از بررسی نشان داد که درصد تاج پوشش گیاهان خوشخوراک و میزان تولید از سطح چرای سبک به شدید به طور معنی­داری کاهش می­یابد (۰۵/p< ). بنابراین چرای شدید از لحاظ درصد پوشش تاجی کل، درصد لاشبرگ، درصد سنگ و سنگریزه تفاوت معنی­داری با سطوح چرای متوسط و سبک دارد (۰۵/p< ). به هر حال، سه سطح چرایی از لحاظ درصد تاج پوشش گونه­های غیرخوشخوراک و تراکم دارای اختلاف معنی­دار نیستند (۰۵/p> ).

کلیدواژه ها:

پوشش گیاهی ، گرادیان چرا ، آنالیز TWINSPAN ، ندوشن ، یزد