مقایسه اثربخشی درمان فراشناختی و مواجهه سازی طولانی مدت بر کاهش علایم اضطراب و افسردگی در جانبازان مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه (PTSD) مزمن ناشی از جنگ

زمینه و هدف: با توجه به شیوع بالای علائم اضطراب و افسردگی در جانبازان، مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان فراشناختی به عنوان یک روش درمانی جدید با مواجهه درمانی طولانی ­مدت به عنوان یک روش درمانی پیشنهادی و معمولی در درمان جانبازان جنگ با اختلال PTSD مزمن و علائم اضطراب و افسردگی آن ها به عنوان اختلالات همراه انجام شد. روش ها: این مطالعه به روش نیمه ­تجربی با گروه کنترل (در انتظار درمان) به صورت پیش آزمون و پس آزمون با پیگیری ۳ ماه روی ۵۷ نفر از جانبازان مراجعه کننده به برخی بخش های روان­پزشکی بیمارستان های نظامی شهر تهران اجرا شد. جهت انجام مطالعه، ۱۷ نفر به گروه آزمایش ۱ (دریافت کننده درمان فراشناختی)، ۱۷ نفر به گروه آزمایش ۲ (دریافت کننده مواجهه درمانی طولانی مدت) و تعداد ۲۳ نفر به گروه کنترل به صورت تصادفی تخصیص داده شدند. ابزارهای پژوهش شامل: فهرست اختلال استرس پس از ضربه (PCL-M - ویرایش نظامی)، سیاهه افسردگی بک (BDI-II)، سیاهه اضطراب بک (BAI-II) و پرسشنامه جمعیت شناختی محقق ساخته بود. یافته ها: با در نظر گرفتن همسانی گروه ­ها، نتایج پژوهش نشان داد که اثربخشی هر دو مداخله روی کاهش نشانه های افسردگی و اضطراب یکسان بوده است. اما بین گروه های دریافت کننده درمان فراشناختی و مواجهه درمانی طولانی مدت با گروه کنترل در انتظار درمان در زمینه متغیرها تفاوت معناداری وجود داشت که این موضوع نشان دهنده اثربخشی هر دو مداخله درمانی روی متغیرها است (۰۰۱/۰P=). نتیجه گیری: یافته های حاضر نشان داد که درمان فراشناختی هم می تواند به عنوان یکی از مداخلات درمانی اثربخش جدید در حوزه PTSD مزمن ناشی از جنگ در کنار سایر درمان های روان­شناختی PTSD (مواجهه درمانی طولانی مدت) همچنین خود به تنهایی مطرح باشد.

کلیدواژه ها:

PTSD ، نشانه های اضطراب ، نشانه های افسردگی ، درمان فراشناختی