بهینه سازی ابعاد سازه های هلالی آبگیر در آبخیزهای کوچک (مطالعه موردی: انجیرستان های دیم استهبانات استان فارس)

چکیده      هلالی های آبگیر یکی از سیستم های استحصال آب است که عدم دقت در طراحی ابعاد این سازه، خصوصا حجم آبگیر هلالی، سبب تخریب آن خواهد شد. منطقه مورد مطالعه شامل اراضی شیب دار دامنه ای است که در آن انجیر کشت شده است و از طریق رواناب های جمع آوری شده توسط هلالی های آبگیر به صورت دیم آبیاری می شوند. هدف از این تحقیق بهینه سازی ابعاد سازه های هلالی آبگیر در انجیرستان های دیم استهبانات استان فارس است. برای این منظور از داده های آماری ۲۰ ساله (۱۳۹۳-۱۳۷۴) حداکثر بارش ۲۴ ساعته ایستگاه استهبان استفاده شد. پس از بررسی داده ها از لحاظ صحت و همگنی، سری زمانی مذکور بر توابع مختلف آماری برازش داده شدند و پس از انتخاب بهترین تابع توزیع با توجه به حداقل بودن مجموع مربعات باقیمانده، میزان بارندگی حداکثر ۲۴ ساعته با دوره بازگشت های مختلف محاسبه گردید. در ادامه با استفاده از روش SCS، ارتفاع رواناب محاسبه و با توجه به مساحت ۱۰۰ متر مربعی هر حوضه آبخیز کوچک، حجم رواناب بدست آمد. نتایج نشان داد که استفاده از توزیع لوگ پیرسون ۳ پارامتره در مقایسه با دیگر توابع آماری در اولویت است. با انتخاب دوره بازگشت ۱۰ سال به عنوان مبنای طراحی، سازه های هلالی می بایست با توجه به شیب های مختلف حجمی بیش از ۳۳/۲ متر مکعب گنجایش داشته باشند تا احتمال موفقیت پروژه افزایش یابد.

کلیدواژه ها:

Keywords: Fars province ، Water harvesting ، Optimization ، Runoff ، Crescent pond structures ، واژه های کلیدی: استان فارس ، استحصال آب ، بهینه سازی ، رواناب ، سازه های هلالی آبگیر