قلمرو حمایت نظام مالکیت فکری از برنامه کامپیوتری

حقوق مالکیت معنوی تعادل بخش میان حقوق مادی و معنوی پدیدآورنده از یکطرف و بهره مندی جامعه از آثار مزبور را از سوی دیگر فراهم می نماید. نرم افزارهای کامپیوتری به عنوان یکی از مصادیق مالکیت معنوی و یکی از کارآمدترین این نوع آثار در زندگی امروزه، بیش از گذشته، توجهات را به سوی خود جلب نموده به نحوی که بسیاری از کشورها را به قانونگذاری ویژه در این خصوص واداشته است، همچنانکه کشور ایران نیز از این مقوله استثناء نبوده و قانون پدیدآورندگان نرم افزارهای کامپیوتری در سال ۱۳۷۹ به تصویب رسانیده است. با توجه به دیدگاه غالب کشورها و نیز دیدگاه بین المللی نسبت به قرار گرفتن نرم افزار در میان آثار ادبی و هنری در شناسایی حقوق نرم افزار در قوانین مدون، این امر به عرفی جهانی مبدل شده است ضمن آنکه شناسایی نرم افزار به عنوان یک اختراع در صورت حائز شرایط بودن، مورد قبول واقع گردیده است. حمایت های قانونی از صنعت نرم افزار تحت رژیم های مختلف حقوقی به عمل می آید که از مهم ترین آن ها نظام مالکیت های ادبی و هنری یا همان رژیم کپی رایت است. نظام پیش گفته یکی از دو شاخه اصلی حقوق مالکیت های فکری به حساب می آید. در ادبیات و واژه شناسی حقوق مالکیت فکری، آنچه مورد حمایت نهاد مالکیت های ادبی و هنری قرار می گیرد به عنوان اثر شناخته شده و بر این پایه اگر بنا باشد از نرم افزار حمایت حقوقی مربوط به نظام مالکیت های ادبی و هنری یا کپی رایت به عمل آید، ناگزیر از آن هستیم که نرم افزار را نیز به مثابه یک اثر قابل حمایت در نظام مالکیت های ادبی و هنری بپنداریم. این در حالی است که به علت ویژگی های فنی و منحصر به فرد نرم افزار، میان اثر به مفهوم سنتی آن و نرم افزاری که قرار است مصداقی از آثار ادبی و هنری دانسته شود، تفاوت های معناداری وجود دارد.

کلیدواژه ها:

قلمرو ، حمایت ، نظام مالکیت فکری ، برنامه کامپیوتری.