بررسی رابطه بین محیط تجمع سنگدانه های طبیعی کواترنر با مقاومت در برابر تخریب ناشی از تبلور نمک سولفات سدیم

مقاومت سنگدانه ­ها در برابر تخریب ناشی از تبلور سولفات سدیم علاوه بر ویژگی­های سنگ­شناسی می­تواند متاثر از محیط تجمع سنگدانه ­ها باشد. در این تحقیق دو محیط واریزه­ای و رودخانه­ ای در دو منطقه دماوند با سنگ­های آتشفشانی و منطقه دیره با سنگ­های آهکی مورد بررسی قرار گرفته است. انتخاب محیط­های مورد بررسی در هر منطقه به گونه­ای بوده است که هر دو محیط از نظر سنگ­شناسی شرایط مشابهی داشته باشند و تفاوت سنگ­شناسی در این محیط­ها ناچیز باشد. ویژگی­های تخلخل، درصد جذب آب، درصد سنگدانه ­های دارای ریزترک و مقاومت در برابر تبلور سولفات سدیم در نمونه­ های برداشت شده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می­دهد که میزان تخلخل، درصد جذب آب و ریزترک در محیط­های رودخانه­ای نسبت به محیط واریزه­ای بسیار کمتر است که می­تواند ناشی از فرایند حمل و سایش بیشر ذرات در محیط­های رودخانه­ای باشد. میزان افت وزنی آزمایش ساندنس در سنگدانه ­های برداشت شده از محیط رودخانه­ای کمتر از محیط واریزه­ای است. این تفاوت متاثر از اندازه ذرات نیز می­باشد. در منطقه دیره برای سنگدانه­های درشت میزان افت وزنی نمونه­های رودخانه­ای حدود ۵ درصد نمونه ­های واریزه­ای است در حالی که برای سنگدانه­ ای ریز (۶۰۰ تا ۳۰۰ میکرون) این تفاوت حدود ۳۸ درصد است. این وضعیت در منطقه دماوند نیز وجود دارد اما به علت پایین­تر بودن درصد ریزترک شدت اختلاف کمتر است به­گونه­ای که سنگدانه­های رودخانه­ای درشت حدود ۲۱ درصد و سنگدانه­های ریز حدود ۶۵ درصد میزان افت وزنی سنگدانه ­های  واریزه­ای است.

کلیدواژه ها:

soundness ، aggregate ، river ، talus ، دوام سنگدانه ، محیط های زمین شناسی ، ساندنس ، رسوبات کواترنر