پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از سیستم استنتاج فازی در حوزه ی رودخانه ی ایذه

باوجود توسعه ی روزافزون شهرها، روستاها، مناطق و شهرک های صنعتی، راه های ارتباطی و... بررسی و مطالعه ی پایداری دامنه ها و تعیین میزان خطر نسبی آن ها ضروری است. حوزه رودخانه ایذه در شمال شرق استان خوزستان، دارای انواع مختلف ناپایداری های دامنه ای می باشد. بررسی وضعیت ناپایداری در سطح این منطقه ، پهنه بندی آن و مشخص کردن مناطقی که حساسیت بیشتری نسبت به ناپایداری دارند، وتعیین میزان جابه جایی و مکانیزم این گونه حرکات، ما را در کنترل و پیشگیری از بروز خطرات احتمالی یاری خواهد کرد. در این مطالعه پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوزه ی رودخانه ی ایذه با استفاده از سیستم استنتاج فازی (روش سلسله مراتبی فازی یا FAHP) در محیط GIS صورت گرفته است. بدین منظور با استفاده از پرسشنامه، مطالعات قبلی و بررسی محدوده موردمطالعه معیارهای شیب، جهت شیب رودخانه، گسل، بارش، شبکه راه ها، تراکم آبراهه ها، لیتولوژی و کاربری اراضی به عنوان مهم ترین عوامل موثر بر زمین لغزش در حوزه های ده شیخ و ایذه شناخته شده اند. میزان تاثیر و وزن این عوامل با استفاده از روش سلسله مراتبی فازی (FAHP) به منظور پهنه بندی مشخص و تعیین گردیدند. اطلاعات پایه شامل معیارهای موثر بر زمین لغزش در محیط GIS استانداردسازی و فازی گردیده و درنهایت با استفاده از اوزان به دست آمده، نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه های ده شیخ و ایذه به دست آمد. این مطالعه نشان داد که معیارهای شیب، لیتولوژی، فاصله نسبت به رودخانه و شبکه راه ها به عنوان تاثیرگذارترین پارامترهای موثر بر زمین لغزش در محدوده رودخانه ایذه می باشند. با توجه به انطباق نتایج این پهنه بندی با زمین لغزش های رخ داده و هزینه کم این نوع مطالعات، می توان از مطالعات سنجش ازدوری در برنامه ریزی های آتی در این منطقه بهره برد.

کلیدواژه ها:

زمین لغزش ، سلسله مراتبی فازی (FAHP) ، حوزه رودخانه ایذه ، لیتولوژی ، شبکه راه ، خوزستان