تحلیل نظریه یادگیری مشاهده ای بندورا در بستر آموزش و پرروش ابتدایی

آلبرت بندورا (۱۹۲۵) کانادایی و از روان شناسان نامدار حوزه روان شناسی اجتماعی در قرن بیستم است. نظریه یادگیری وی، در سال های ۶۹-۱۹۶۵ مطرح گردید. نظریه او، یادگیری اجتماعی-شناختی است که یادگیری مشاهده ای و نظریه سرمشق گیری هم نامیده شده است، که با توجه به کاربرد فراوان تبیین های مورد نیاز در حوزه مسائل روان شناسی اجتماعی، این علم نوپا از نظریه ایشان استفاده های فراوانی کرده است. بنا به این نظریه، یادگیری از راه مشاهده (Observation)، تقلید (Imitation) و الگوبرداری (Modeling) انجام می شود و به عامل تقویتی که مورد تاکید ثورندایک و اسکینر است و آنان اساس نظریه یادگیری خود را بر عامل تقویتی استوار کرده بودند نیازی ندارد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد یادگیری مشاهده ای اغلب به رفتارهای نامطلوب یا منفی ارتباط داده می شود، اما می توان از آن برای الهام بخشین برای رفتارهای مثبت نیز استفاده کرد. یادگیری مشاهده ای می تواند یک ابزار یادگیری قدرتمند باشد. وقتی ما درمورد مفهوم یادگیری می اندیشیم، اغلب درمورد آموزش مستقیم یا روش هایی صحبت می کنیم که متکی بر تقویت و تنبیه هستند. اما میزان زیادی از یادگیری بطور ظریف تر رخ می دهد و متکی بر مشاهده افراد موجود در اطراف ما و سپس الگوبرداری از رفتارهای آنها می باشد. می توان در طیف وسیعی از محیط ها از جمله آموزش مشاغل، تعلیم و تربیت، مشاوره و روان درمانی، از این روش یادگیری استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

یادگیری ، یادگیری مشاهده ای ، بندورا ، آموزش و پررورش ابتدایی.