بررسی اثر آللوپاتیک ۶۸ ژنوتیپ گندم (Triticum aestivum) بر جوانه زنی و رشد اولیه علف های هرز یولاف وحشی (Avena fatua) و جوی وحشی (Hordeum spontaneum)

وجود پتانسیل آللوپاتیک در گندم در مطالعات متعدد به اثبات رسیده است. همچنین مشخص شده است که بین ارقام مختلف تنوع ژنتیکی زیادی از نظر این خاصیت وجود دارد. به منظور شناسایی و جداسازی ارقام با پتانسیل آللوپاتیک بالا، ۷۰ ژنوتیپ گندم برای بررسی بازدارندگی در برابر برخی علف­های هرز مطالعه شدند. ژنوتیپ های گندم پس از کشت در گلدان در مرحله گیاهچه­ای خشک شده و عصاره آبی برگ، ساقه و ریشه آن­ها به تفکیک و در چهار غلظت صفر (شاهد)، ۲۵، ۵۰ و ۱۰۰ درصد تهیه و بر بذر علف­های هرز یولاف وحشی و جو وحشی (جودره) اثر داده شد. در علف­های هرز مذکور صفات درصد  جوانه­زنی ، طول  ریشه­چه، ساقه چه و وزن تر ریشه­چه و ساقه چه اندازه گیری شد. نتایج نشان داده که ارقام مختلف، تفاوت قابل توجهی از نظر میزان بازدارندگی دارند. همچنین بازدارندگی برای عصاره بافت­های مختلف، متفاوت بود، بطوریکه بیشترین بازدارندگی مربوط به عصاره برگ و ساقه بود. در مورد هردو علف­ هرز بیشترین بازدارندگی مربوط به ارقام رسول، مهدوی، نوید، کرج۱، عدل۱، گاسپارد، گاسکوژن، اروند، بیات و آزادی بود. در مجموع نتایج نشان داد که برخی از ژنوتیپ های گندم پتانسیل بازدارندگی بیشتری در برابر علف­های هرز دارند که می توان از این خاصیت در مدیریت علف­های هرز گندم استفاده شود. همچنین نتایج نشان داد که خاصیت بازدارندگی گندم در برابر علف­های هرز مختلف بصورت انتخابی عمل می کند.

کلیدواژه ها:

آللوپاتی ، جوانه زنی ، رشد گیاهچه ، عصاره آبی ، مدیریت علف هرز