بررسی اثر عصاره زعفران(Crocus sativus) بر کسب و بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین در موش های کوچک آزمایشگاهی

چکیده زمینه و هدف: تاکنون تاثیر زعفران بر اثرات سرخوشی آور مورفین مورد بررسی قرار نگرفته است. در تحقیق حاضر، اثر عصاره آبی کلاله گل زعفران (Crocus sativus) بر کسب و بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین در موش های کوچک آزمایشگاهی نر نژاد N-MARI در محدوده وزنی ۲۵-۲۰ گرم بررسی شده است. مواد و روش ها: این پژوهش به صورت تجربی بر روی ۱۳۶ سر موش کوچک آزمایشگاهی نر که به طور مساوی در ۱۷ گروه تقسیم شدند (۸ سر در هر گروه)، انجام گردید. در آزمایش اولیه، مقادیر متفاوت مورفین و یا عصاره گیاه به حیوانات تزریق شد تا مشخص شود که آیا مورفین و یا عصاره گیاه توانایی القاء ترجیح مکان شرطی شده را در این دستگاه دارند یا خیر؟ در بخش دوم آزمایش ها، ابتدا حیوانات مقادیر متفاوت عصاره و پس از ۳۰ دقیقه دوز موثر مورفین را دریافت کردند تا اثر عصاره بر کسب ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین بررسی شود. برای بررسی اثر عصاره گیاه بر بیان ترجیح مکان شرطی شده، حیوانات در روزهای آموزش فقط دوز موثر مورفین را دریافت کردند و در روز آزمون ۳۰ دقیقه قبل از شروع آزمایش، مقادیر متفاوت عصاره را دریافت کردند. یافته ها در بین گروه های مختلف با استفاده از آزمون آماری آنالیز- واریانس یک طرفه مقایسه شد. یافته ها: آزمایش ها نشان داد که تجویز مورفین (mg/kg ۱، ۲، ۴ و ۸) باعث افزایش زمان سپری شده در قسمت دریافت مورفین گردید (ترجیح مکان شرطی شده) (۰۰۱/۰p<). این افزایش در گروه دریافت کننده دوز (mg/kg ۴ و ۸) مورفین کاملا معنی دار بود. تجویز عصاره با دوز (mg/kg۵۰) نسبت به گروه سالین باعث بروز ترجیح مکان شرطی شده گردید (۰۱/۰p<). تجویز عصاره گیاه مذکور با دوزهای فوق قبل از تجویز مورفین (mg/kg۸) سبب کاهش معنی دار زمان سپری شده در قسمت دریافت دارو در دوز mg/kg ۱۰۰ گردید (۰۵/۰p<). هم چنین تجویز عصاره به حیواناتی که در روزهای القاء شرطی شدن، مورفین با دوز (mg/kg۸) دریافت کرده بودند، سبب افزایش بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین گردید که این افزایش در دوز mg/kg ۵۰ عصاره کاملا معنی دار بود (۰۵/۰p<). نتیجه گیری: از این آزمایش ها استنباط می شود که عصاره کلاله گل زعفران سبب تضعیف کسب و تقویت بیان ترجیح مکان شرطی شده ناشی از مورفین می گردد. هم چنین، این عصاره به تنهایی سبب بروز ترجیح مکان شرطی شده می شود. واژه های کلیدی: مورفین، ترجیح مکان شرطی شده، موش کوچک آزمایشگاهی، عصاره زعفران

کلیدواژه ها:

Morphine ، Conditioned Place Preference ، Mice ، Saffron Extract ، مورفین ، ترجیح مکان شرطی شده ، موش کوچک آزمایشگاهی ، عصاره زعفران