سخن سردبیر: مجلات ربوده شده

سخن سردبیر Editorial مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دوره پانزدهم، اسفند ۱۳۹۵، ۱۰۹۴-۱۰۹۳ مجلات ربوده شده Hijacked Journals محسن رضائیان[۱]،[۲] M. Rezaeian برای اولین بار از ترکیب "مجلات ربوده شده" (Hijacked Journals) در سال ۲۰۱۲ میلادی استفاده شده است [۱]. «مجلات ربوده شده» به مجلاتی اطلاق می گردند که از اعتبار قابل قبولی برخوردار بوده، مقالات آن ها در موتورهای جستجوی مهم بین المللی نمایه می گردد و عمدتا دارای ضریب تاثیر (Impact factor) می باشند. اما، تنها به دلیل سودجویی، فرد یا افرادی یک وب سایت جعلی (Counterfeit website) و کاملا مشابه با وب سایت اصلی برای آنها ایجاد می نمایند. سپس، با ارسال ایمیل های جعلی به نویسندگان، از آن ها درخواست می نمایند که مقالات خودشان را به این وب سایت ارسال نمایند. پس از دریافت مقالات و برای چاپ آنها، ابتدا از نویسندگان هزینه چاپ مقاله را دریافت نموده و سپس مقاله را در وب سایت جعلی خود منتشر می نمایند. از همین رو، نویسندگانی که علاقه مند به چاپ مقالات خود در مجلات معتبر و با ضریب تاثیر می باشند، ممکن است که قربانی "مجلات ربوده شده" گردند [۲]. اولین مجلاتی که ربوده شدن آنها در سال ۲۰۱۱ میلادی ثبت گردید، سه مجله Science Series Data Report، Innova Ciencia و Science and Nature بوده اند [۳]. افزایش چاپ مقالات در سال های اخیر در "مجلات ربوده شده" بیانگر آن است که جامعه دانشمندان احتیاج به افزایش میزان آگاهی های خود در این زمینه دارند. به نظر می رسد که خطر "مجلات ربوده شده" از خطر "مجلات یغماگر با دسترسی آزاد" (Predatory Open Access Journals) هم بیشتر باشد[۴]؛ این نکته از آن جهت رخ می دهد که معمولا دانشمندان تنها به خاطر ناآگاهی ممکن است که بهترین مقالات خود را به "مجلات ربوده شده" ارسال نمایند، درحالی که ممکن است که مقالات کم اهمیت تر خود را به "مجلات یغماگر با دسترسی آزاد" ارسال نمایند. چاپ مقالات در "مجلات ربوده شده" سبب خواهد شد نتیجه دسترنج نویسندگان این مقالات هیچ گاه مورد استفاده سایر دانشمندان قرار نگیرد و ازآنجایی که ممکن است چنین وب سایت هایی بعد از مدت کوتاهی از دسترس خارج گردند، بخشی از دانش بشری نیز ممکن است با این اتفاق از بین برود [۵]. از همین رو، به خوانندگان فرهیخته مجله دانشگاه توصیه می گردد که به هنگام ارسال مقالات خود، مطمئن شوند که قربانی "مجلات ربوده شده" نمی شوند. نکته کلیدی و حائز اهمیت برای پیشگیری از این امر ناخوشایند، دانستن این نکته است که مجلات معتبر به طور معمول از ارسال ایمیل برای تشویق نویسندگان برای ارسال مقاله به مجلات خود اجتناب می نمایند. بنابراین، اگر شما ایمیلی از یک مجله معتبر برای ارسال مقاله دریافت کردید، با دقت و وسواس هرچه تمام تر آن را بررسی نمایید، چون ممکن است که این ایمیل از یک "مجله ربوده شده" ارسال شده باشد. References [۱] Jalalian M, Mahboobi H. New corruption detected: bogus impact factors compiled by fake organizations. Electron Phys ۲۰۱۳; ۵: ۶۸۵–۶. [۲] Beall J. Dangerous Predatory Publishers Threaten Medical Research. J Korean Med Sci ۲۰۱۶; ۳۱(۱۰):۱۵۱۱-۳. doi: ۱۰.۳۳۴۶/jkms.۲۰۱۶; ۳۱.۱۰.۱۵۱۱. [۳] Dadkhah M, Sutikno T, Jazi MD, Stiawan D. An introduction to journal phishings and their detection approach. Telkomnika ۲۰۱۵; ۱۳: ۳۷۳–۸۰. [۴] . Rezaeian M. Predatory open access journals. JRUMS. ۲۰۱۷; ۱۵ (۹) :۸۰۷-۸۰۸. [۵] Dadkhah M, Maliszewski T, Teixeira da Silva JA. Hijacked journals, hijacked web-sites, journal phishing, misleading metrics, and predatory publishing: actual and potential threats to academic integrity and publishing ethics. Forensic Sci Med Pathol ۲۰۱۶; ۱۲(۳): ۳۵۳-۶۲. doi: ۱۰.۱۰۰۷/s۱۲۰۲۴-۰۱۶-۹۷۸۵-x. Epub ۲۰۱۶ Jun ۲۴.   [۱]- استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران     تلفن: [phone]، دورنگار: ۳۱۳۱۵۱۲۳-۰۳۴، پست الکترونیکی: moeygmr۲@yahoo.co.uk [۲]- استاد مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران

کلیدواژه ها:

Journals ، Counterfeit website ، Impact factor ، مجلات ، وب سایت جعلی ، ضریب تاثیر