ارزیابی تغییرات کیفیت آب آشامیدنی دشت ارومیه با استفاده از شاخص تلفیقی کیفیت آب (IWQI)

عوامل مختلفی در کیفیت آب دخیل هستند که بررسی همه این عوامل به منظور ارزیابی کیفیت آب کار سختی می باشد. شاخص-های کیفی ابزاری قدرتمند برای جمع بندی و مقایسه کیفیت آب زیرزمینی می باشند. تحقیق حاضر به بررسی شاخص تلفیقی کیفیت آب (IWQI) با روش زمین آمار کریجینگ برای دشت ارومیه بین سال های ۱۳۹۱ تا ۱۴۰۰ در یک دوره زمانی ۱۰ ساله می-پردازد. پارامترهای فیزیکوشیمیایی شامل اسیدیته (pH)، هدایت الکتریکی (EC)، مواد جامد محلول (TDS)؛ و یون های کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، کلر و سولفات برای محاسبه شاخص به کار رفته است. برای سال های مختلف تعداد ۶۳ نمونه آب زیرزمینی به منظور محاسبه شاخص IWQI مورد استفاده قرار گرفت و با سایر شاخص ها مانند درصد سدیم و نسبت جذب سدیم (SAR) مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاکی از این است که بیشتر قسمت های دشت ارومیه از لحاظ طبقه بندی شاخص IWQI در رده متوسط و خوب قرار دارد. همچنین کیفیت در سال ۱۳۸۳ نسبت به سال های قبلی بهتر بوده و نامناسب ترین کیفیت مربوط به سال ۱۳۹۸ می باشد. بررسی تغییرات مکانی انجام گرفته برای شاخص IWQI نشانگر کیفیت پایین تر قسمت های جنوبی دشت نسبت به سایر قسمت ها، به ویژه قسمت میانی دشت می باشد. به طوری که قسمت های جنوبی دشت از لحاظ رده بندی شاخص IWQI اغلب در رده متوسط بوده، و در سال ۱۳۹۸ با کاهش کیفیت کل دشت، قسمت های جنوبی نیز به رده ضعیف کاهش یافته اند. قسمت های میانی دشت وضعیت بهتری نسبت به سایر مناطق دارند، به خصوص در سال ۱۳۹۳ که کیفیت مناطق میانی به رده عالی نیز ارتقا پیدا کرده است. کیفیت قسمت های شمالی دشت از لحاظ شاخص IWQI اغلب در رده خوب بوده به طوری که در برخی سال ها به رده متوسط، و در سال ۱۳۹۸ به رده ضعیف تغییر یافته است.

کلیدواژه ها:

آب زیرزمینی ، شاخص تلفیقی کیفیت آب ، زمین آمار ، کریجینگ ، دشت ارومیه