بررسی چالشهای تامین مالی موسسات پژوهشی دولتی در ایران

فعالیتهای پژوهشی لازمه توسعه کشورهاست و این امر تقاضا برای منابع مالی پژوهش را افزایش داده است. هدف از این مطالعه، شناسایی چالشهای تامین مالی موسسات پژوهشی دولتی در ایران (با تمرکز بر موسسات پژوهشی ستادی وزارت عتف) و پیشنهاد راهکارهای قانونی برای رفع آنهاست. بدین منظور مصاحبههای نیمهساختیافته با خبرگان انجام و پس از پیادهسازی، کدگذاری و تحلیل نتایج با استفاده از نرمافزار مکسکیودا ۲۰۲۰ چالشهای مزبور ذیل پنج گروه طبقهبندی شده که به ترتیب از حیث تعداد چالشها عبارتند از: پایین بودن اثربخشی هزینهکرد و کارایی فرآیند مصرف منابع، ضعف نظام ارزیابی برای تامین مالی عملکردمحور موسسات، ضعف عملکرد هیات امنا، هیات رئیسه در ارتباط با تامین مالی و عدم استقلال موسسات در هزینهکرد منابع، تنوع سازوکارهای تامین مالی و افزایش فشار بر موسسات برای افزایش درآمد اختصاصی. بخشی از این چالشها با اصلاح و تقویت قوانین مرتبط قابل رفع است، برای مثال میتوان به اصلاح ساختار بودجه و بودجهریزی مبتنی بر عملکرد با توجه به تفاوت ماهیت پژوهش و فعالیت های اجرایی و تمایز موسسات از منظر ماموریتگرایی، ایجاد سازوکارهای انعطاف پذیرتر و رقابتی تر ضمن توجه به هدایت فعالیت ها، تعیین اولویت ها، استقلال موسسات و تعیین اولویت سازوکارها و نظارت بر منابع مالی دولتی توسط یک نهاد ملی اشاره کرد.

کلیدواژه ها:

موسسات پژوهشی دولتی ، چالشهای تامین مالی ، ماموریت گرایی ، راهکارهای قانونی ، ایران