بررسی و مقایسه روش درمانی تحلیل رفتار کاربردی (ABA) و روش درمانی فلورتایم بر درمان اختلال اوتیسم در کودکان (مطالعه موردی: دانش آموزان دختر و پسر دوره ابتدایی شهر رشت)

پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه روش درمانی تحلیل رفتار کاربردی (ABA) و روش درمانی فلورتایم بر درمان اختلال اوتیسم در دانش آموزان دختر و پسر دوره ابتدایی شهر رشت، انجام شده است. روش پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی بوده و پژوهش به صورت پیش آزمون – پس آزمون می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دختران و پسران دوره ابتدایی مبتلا به اوتیسم می باشد که در سال ۱۴۰۱ به مرکز اوتیسم شهر رشت مراجعه کرده اند. با توجه به رعایت پروتوکل های بهداشتی و نوع روش پژوهش، نمونه گیری با شیوه در دسترس انجام شده است. حجم نمونه آماری نیز ۴۰ دانش آموز بوده که ۲۰ نفر در گروه دریافت کننده مداخله تحلیل رفتار کاربردی و ۲۰ دانش آموز در گروه دریافت کننده مداخله فلورتایم قرار گرفته اند. ابزار اندازه گیری در مقاله حاضر، آزمون گارز ۳ بود. این ازمون به منظور ارزیابی افراد دارای رفتارهای ناهنجار مشکوک به اوتیسم، بر اساس ملاک های تشخیصی اختلالات طیف اوتیسم درDSM-۵ طراحی شده. گارز۳ از ۵۸ سوال تشکیل شده که به ۶ مقیاس برای توصیف رفتارهای خاص و قابل رویت و قابل اندازه گیری تقسیم شده است، این مقیاس ها شامل رفتارهای محدود و تکرارشونده، تعاملات اجتماعی، ارتباطات اجتماعی، واکنش های عاطفی، سبک شناختی و گفتار ناسازگارانه می باشند. در بررسی ویژگی های روانسنجی این آزمون در جمعیت ایرانی، ضریب روایی در حدود ۷۴/ ۰و ضریب اعتبار آزمون- آزمون مجدد به فاصله شش ماه را ۸۱/۰ وآلفای کرونباخ ۸۹/۰ را گزارش کرده اند. روش اجرای این پژوهش به این صورت بود که؛ ابتدا بدون اطلاع افراد دو گروه، آزمون گارز۳ برای هر دو گروه آزمایش به عنوان پیش آزمون برگزار شده سپس بر روی گروه اول روش مداخله ای تحلیل رفتار کاربردی و بر روی گروه دوم روش مداخله ای فلورتایم به مدت شش ماه اجرا شد. در نهایت به منظور آزمون فرضیه های پژوهش از روش های آماری توصیفی و ازمون های t دو گروه همبسته و تحلیل واریانس استفاده شد و چنین نتیجه گیری شد که؛ روش درمانی تحلیل رفتار کاربردی بر درمان اختلال اوتیسم در کودکان موثر است، روش درمانی فلورتایم بر درمان اختلال اوتیسم در کودکان موثر است و مداخله تحلیل رفتار کاربردی اثربخشی بیشتری در کاهش علایم اختلال اوتیسم در کودکان نسبت به مداخله فلورتایم دارد.

کلیدواژه ها:

روش درمانی تحلیل رفتار کاربردی (ABA) ، روش درمانی فلورتایم ، درمان اختلال اوتیسم ، کودکان و دانش آموزان دور ابتدایی شهر رشت.