بررسی موسیقی تکرار آوایی در جناس اشتقاق و شبه اشتقاق و رابطه ی آن ها با تکرار واژگانی
محل انتشار: فصلنامه زبان و ادبیات فارسی، دوره: 11، شماره: 23
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 140
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JADABI-11-23_007
تاریخ نمایه سازی: 2 مرداد 1402
چکیده مقاله:
تکرار یکی از ارکان مهم و اساسی موسیقی شعر و یکی از زیباترین شگردهای ادبا در زینت بخشیدن به کلام است. تکرار در سطوح آوایی، واژگانی و جمله، سبب پدید آمدن اوزان عروضی، تکرار در قافیه و ردیف شعر و آرایه های لفظی میشود. انواع جناس و از میان آن ها جناس های اشتقاق و شبه اشتقاق، بخش مهمی از موسیقی تکرار را تشکیل می دهند. به جناس های اشتقاق و شبه اشتقاق از دیدگاه تکرار آوایی نگریسته می شود؛ چرا که دو واژه متجانس، آواها و واج های مشترکی دارند. نگارنده در این پژوهش با هدف دستیافتن به رابطه جناس های اشتقاق و شبه اشتقاق با تکرار واژگانی، این جناس ها را به عنوان نوعی تکرار موسیقی آوایی، با تکرار واژه مقایسه کرده و به این یافته ها دست پیدا کرده است: وجود هر یک از انواع وندها (تصریفی یا اشتقاقی) در متجانسین تعیین میکند که این تکرار از نوع تکرار آوایی جناس اشتقاق و شبه اشتقاق است یا این که تنها تکرار واژگانی است و در مقوله این جناس ها نمیگنجد؛ بدین ترتیب که اگر وند به کار رفته در ساختار واژگان، وند اشتقاقی باشد، تکرار از نوع آوایی جناس اشتقاق است و در غیر این صورت، وجود وند تصریفی، تکرار واژگانی را پدید میآورد و در مقوله جناس اشتقاق نمیگنجد؛ اگر چه ممکن است از سایر دیدگاه ها، چون جناس مذیل، مطرف، واج آرایی و... بدان پرداخت. همچنین کلماتی که از یک ریشه بوده؛ ولی اشتقاق زایی در ساختار آن ها وجود ندارد، می توانند از دیدگاه جناس شبه اشتقاق در زبان فارسی مورد تدقیق و تحلیل قرار گیرند. پرداخت.
کلیدواژه ها:
نویسندگان