بررسی آرای مفسران درباره جیستی ربوبیت و الوهبت فرعون

قرآن کریم در چند آیه ادعای فرعون را درباره ربوبیت و ا لوهیتش گزارش کرده است. دیدگاه مفسران در تبیین مراد فرعون با کاستی های جدی روبه روست. بخش عمده این کاستی ها در غفلت از پیوند معنایی دو وازه «رب» و «له» و نیز عدم جامع نگری در آیات قرآنی در این زمینه است. در این پژوهش با روش کتابخانه ای درگردآوری مطالب، شیوه اسنادی در نقل دیدگاه هاه و روش توصیفی - تحلیلی در بررسی داده هاء ابتدا به اصطلاح شناسی واژه های «رب» و «اله» و رابطه معنایی این دو پرداخته شده. سپس دیدگاه مفسران با نگاهی نظام مند به آیات در این زمینه و دسته بندی زندگی فرعون در سه دوره ارزیابی گردیده است: ۱. مقطع پیش از رسالت و حرکت حضرت موسی:: برای هدایت او؛ ۲. مقطع محاجه و استدلال حضرت موسی (ع) با فرعون برای ربوبیت حق تعالی؛ ۳. زمان نشان دادن معحزات به وی. نتیجه انکه فرعون در هم مقاطع سه گانه، خود را «رب» و «اله» می دانست؛ این در حالی بود که وی به ربوبیت و الوهیت خدا جاهل نبوده؛ بلکه از سر علم و لحاجت آن را انکار می کرد.

کلیدواژه ها:

توحید ، الوهیت ، ربوبیت ، فرعون ، مفسران