اثر آبیاری با پساب فاضلاب شهری اردبیل بر برخی ویژگی‌های خاک و گیاه گندم

به منظور بررسی اثر کاربرد پساب فاضلاب شهری اردبیل بر رشد و عملکرد گندم و برخی ویژگی‌های شیمیایی و حاصلخیزی خاک، تحقیق گلخانه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی انجام شد. تیمارها شامل چهار سطح مختلف پساب ( 25%، 50%، 75% و 100%) و یک شاهد (آبیاری با آب معمولی) با سه تکرار بودند. کنترل رطوبت خاک گلدان‌ها در طی دوره رشد در دامنه 60 تا 80 درصد رطوبت ظرفیت مزرعه (FC) و به روش وزنی و از طریق آبیاری سطحی صورت گرفت. پس از گذشت 4 ماه، گندم برداشت و خصوصیات مختلف خاک و گیاه اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که کاربرد پساب فاضلاب موجب افزایش معنی‌دار EC و غلظت فسفر، پتاسیم، سدیم و کلسیم قابل استفاده و کاهش معنی‌دار pH در خاک گردید. این امر را می‌توان به وجود مقادیر قابل توجهی از این عناصر در پساب نسبت داد. نتایج تجزیه واریانس وزن تر و خشک اندام هوایی گیاه در تیمارهای مختلف اختلاف معنی‌داری نشان نداد ولی وزن خشک دانه به ازای هر بوته، در تیمار 75% پساب بطور معنی‌داری افزایش یافت. همچنین تغییرات مشاهده شده در کربنات کلسیم معادل و کربن آلی خاک ناچیز بود. در این زمینه لازم است به نتایج حاصل از تحقیقات درازمدت و چندساله نیز توجه شود.

کلیدواژه ها:

پساب فاضلاب شهری ، گندم ، خواص شیمیایی خاک ، فسفر قابل جذب ، عناصر ماکرو