تبیین مقامات عرفانی فنا و بقا در تفاسیر قرآن کریم

فنا به معنای غرق شدن سالک در تجلیات حقی خداوند است که به موجب انقطاع کامل وی از ماسوی الله و شهود تامه وجه الهی رخ میدهد؛ فانی آستان حق به حیات جاودانه الهی باقی میگردد. این مراتب از جمله دریافتهای عرفانی است. از آنجایی که قرآن کریم معیار و میزان حق است و بایستی که احادیث منقول از معصومین به قرآن عرضه شوند، به طریق اولی عرضه ی دریافتهای عرفانی و دیگر سخنان به قرآن لازم است تا صحت و سقم آنها تشخیص داده شود. این پژوهش با مطالعه ی تفاسیر عرفانی وجود ریشه ی قرآنی یا عدم آن را در باب فنا و بقا بررسی نموده است. در نتیجه ی این تحقیق مشخص شد که این مقامات موید قرآنی دارد و اگرچه ظاهر قرآن غایت خلقت را عبودیت معرفی میکند، اما بالاتر از عبودیت که از بطون قرآن قابل استنباط میباشد، آن است که آدمی هویتی جز خدا درک نکند و آنگاه بساط عملکرد اجیرانه برچیده خواهدشد.

کلیدواژه ها:

فنا ، بقا ، تفسیر عرفانی.