چالشهای نظام ارجاع الکترونیک از دیدگاه مدیران، ارائه کنندگان و دریافت کنندگان خدمات سلامت در استان گلستان

مقدمه و هدف: زنجیره ارجاع وکارایی آن در سطوح مختلف سیستم بهداشتی درمانی موجب استفاده بهینه از نیروی انسانی و تجهیزات می شود، در صورتی که موانعی بر سر راه رعایت این زنجیره وجود داشته باشد، نه تنها هم افزایی توان عملی سطوح مختلف خدمات سطح بندی شده را کاهش می دهد، بلکه به مشکلات آن در راه پاسخگویی به نیازمندی های قشر محروم و عمدتا روستایی می افزاید. با توجه به این که پوشش همگانی خدمات بهداشتی و درمانی از ضرورت های هر جامعه ای می باشد، و این بدون ارجاع و هدایت صحیح بیماران در یک نظام سطح بندی شده میسر نمی گردد، و با توجه به اینکه مشکلات ناشی از به کارگیری صحیح نظام ارجاع به ویژه بعد از تاکیدات و مقررات موجود در برنامه پزشک خانواده یکی از دغدغه های سازمان ها، سیاستگذاران، مدیران، و ارائه کنندگان خدمات می باشد، هدف از انجام این مطالعه تعیین چالشهای نظام ارجاع الکترونیک استان گلستان بود.مواد و روش ها : یک مطالعه کیفی در استان گلستان در سال ۱۳۹۸ با رویکرد تحلیل محتوای استقرایی انجام شد. مشارکت کنندگان مطالعه پزشکان خانواده، پزشکان متخصص، مدیران و کارشناسان مسوول معاونت بهداشتی، معاونت درمان و اداره کل بیمه سلامت استان، فناوری اطلاعات، مدیران شبکه شهرستان و بیماران بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. داده ها با دو روش ۴۴ مصاحبه نیمه ساختاریافته و ۷ جلسه کارشناسی جمع آوری گردید و به روش تحلیل محتوا، تحلیل گردید. برای این منظور، ابتدا همه دست نوشته ها به دقت چندین بار مطالعه شده و قسمتهای مهم مرتبط، شناسائی ومشخص گردید، سپس مجددا به داده بازگشته وقسمتهای مشخص شده از درون دست نوشته ها جدا شد، نهایتا کد های مشابه در طبقات دسته بندی شده و زیرگروه ها برای هر طبقه تعیین گردید. پس از اطمینان از اینکه طبقات ایجاد شده نماینده همه داده است، محقق در جستجوی یافتن درون مایه های داده ها برآمده و در آخر ادغام داده ها صورت پذیرفت.یافته ها: چالش های نظام ارجاع الکترونیک استان گلستان در ۸ طبقه اصلی را در ابعاد مدیریتی(برنامه ریزی، هماهنگی، سازماندهی، رهبری و انگیزش، کنترل و نظارت)، اجرایی(در دو سطح ۱ و ۲)، ارایه خدمت(نوبت دهی، زمان انتظار، ویزیت، حجم ارائه خدمت و تشخیص)، سیاستی(در سطوح وزارتی و دانشگاهی)، فرهنگی(مشارکت پایین مردم، پذیرش ناکافی برنامه توسط مردم و محدودیت در انتخاب ارایه کننده خدمت)، آموزشی(در سیستم بهداشتی درمانی و جامعه)، تکنولوژیکی(زیر ساخت های ارتباطی و اطلاعاتی) و اقتصادی(تامین مالی پایدار، تخصیص منابع مالی، نظام پرداخت و افزایش هزینه ها) و ۱۶۳ عنوان فرعی طبقه بندی گردید.نتیجه گیری: لزوم توجه بیشتر به چالش های حاصل از مطالعه و انتخاب استراتژی های مناسب جهت بهبود وضعیت موجود، می تواند منجر به ارتقاء کمی و کیفی نظام ارجاع الکترونیک استان گلستان گردد. برای این منظور، باید چالش های مدیریتی، اجرایی، ارایه خدمت، سیاستی، فرهنگی، آموزشی، تکنولوژیکی و اقتصادی مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

چالش ، نظام ارجاع الکترونیک ، استان گلستان