کشند قرمز؛ چیستی، سموم و بیماریها

در سال های اخیر گزارش های پراکنده ای از تغییر رنگ آب دریا در بخش ساحلی خلیج فارس گزارش شده است. کشند قرمز یا Red tide پدیده ای است که در اثر تکثیر، رشد و تجمع فیتوپلانکتون ها و افزایش تراکم آنها در آب بروز کرده و در اثر آن، رنگ آب به قرمز می گراید. کشندهای قرمز ضرورتا همیشه قرمز نیستند و این اصطلاح بیشتر با اصل ماهیت پدیده شکوفایی مرتبط است. در دهه های اخیر شکوفایی جلبکی مضر که به  Harmful Algal Blooms(HABs) موسوم است در آب های ساحلی دنیا رو به افزایش بوده که سلامت انسان و اکوسیستم های دریایی را به مخاطره انداخته است. تقریبا ۷۵ درصد گونه های HABs از «داینوفلاژلاها» بوده و خیلی از گونه های سمی آنها کیست های مقاوم تولید می کنند. انتقال کیست توسط کشتی ها اصلی ترین روش انتقال در دریاها و افزایش جهانی HABs می باشد. همچنین بادهای شدید، جریان های فراجهنده (upwellig)، باران های شدید و سنگین، استفاده از کود و برخی از فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی از قبیل تغییرات شوری، دما و آلودگی در بروز این پدیده موثر هستند. تاکنون روش مشخصی برای جلوگیری از بروز پدیده کشند قرمز شناخته نشده است. همچنین طول مدت وقوع آن، زمان محو شدن آن و محل جدید بروز آن قابل پیش بینی نیست. اثر کشند قرمز بر حیات آبزیان و انسان مهم و قابل بررسی است. HABs باعث ایجاد توکسین و مسمومیت در انسان، ماهیان و دیگر آبزیان می شوند. سلامت غواصان را تهدید کرده و سبد غذایی مردم سواحل را از بین می برند. پیامدهای اجتماعی- اقتصادی کشند قرمز بر صنعت تکثیر و پرورش، صید و صیادی، توریسم و حیات وحش قابل توجه است.

کلیدواژه ها:

Red tide ، Harmful Algal Bloom ، Phytoplankton. ، کشند قرمز ، شکوفایی جلبکی مضر ، فیتوپلانکتون.