بررسی کارایی مصرف نور و بهره وری عملکرد در کشت مخلوط ارزن و سویا تحت شرایط کمبود نیتروژن

به منظور بررسی تعاملات بین­گیاهی ارزن (Panicum miliaceum L.) و سویا (Glycine max (L) Merrill) در کشت مخلوط، آزمایشی طی دو سال زراعی (۱۳۹۶-۱۳۹۷ و ۱۳۹۸-۱۳۹۷) و به­صورت طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل نسبت­های کشت ۰:۱۰۰، ۲۵:۷۵، ۵۰:۵۰، ۷۵:۲۵ و ۱۰۰:۰ (به ترتیب ارزن-سویا) بودند. نتایج نشان داد کارایی مصرف نور در کشت مخلوط بیشتر از کشت خالص ارزن بود و با افزایش سهم کشت سویا در کشت مخلوط کارایی مصرف نور ارزن به­شدت کاهش یافت. به نحوی که در مرحله ۱۰۵ روز پس از کاشت کارایی مصرف نور ارزن در نسبت ۷۵:۲۵ به­ترتیب ۷۴/۴۷ و ۴۱/۲۹ درصد کمتر از مقادیر قابل پیش­بینی بود. همچنین بیشترین نسبت کلروفیل a/b در گیاه ارزن و سویا متعلق به نسبت ۲۵:۷۵ در مرحله ۹۰ روز پس از کاشت بودند. بیشترین میزان شاخص برابری زمین (۲۳/۱) متعلق به نسبت ۲۵:۷۵ بود. شاخص افت عملکرد واقعی ارزن نیز فقط در نسبت ۲۵:۷۵ مثبت (۰۱/۲) بود؛ لذا افزایش کارایی مصرف نور در کشت مخلوط و بهبود عملکرد دانه ارزن به عنوان گونه غالب نقش مهمی در افزایش ۲۳ درصدی عملکرد دانه در نسبت ۲۵:۷۵ داشت.

کلیدواژه ها:

شاخص افت عملکرد واقعی ، کلروفیل ، گونه غالب ، نسبت برابری زمین ، نسبت کشت