آموزه های اخلاقی و تربیتی دوست یابی و همسایه داری در قابوس نامه

قابوس نامه یکی از آثار ارزشمند زبان فارسی در قرن پنجم هجری قمری برابر با قرن یازدهم میلادی است که عنصرالمعالی کیکاووس بن قابوس بن وشمگیر زیاری برای فرزندش گیلان شاه نوشته است .گوناگونی موضوعات کتاب حاوی اطلاعاتی سودمند به خصوص درباره اوضاع و احوال اجتماعی سیاسی اقتصادی دینی،علمی و ادبی آن عصر است تحقیقات نشان می دهند که به رغم گذشت سال های متوالی از نگارش این کتاب ،هم چنان مطالب و دلالت های تربیتی آن می تواند برای خانواده ها و والدین سودمند و برآنان تاثیرگذار باشد . کتاب قابوس نامه یکی از شاه کارهای نثر فارسی می باشد که عنصرالمعالی در چهل و چهار باب با مضامین اخلاقی و اجتماعی را در قالب درس زندگی به فرزندش گیلان شاه می دارد. هدف تحقیق بررسی آداب خانواده داری در قابوس نامه بود. روش تحقیق مقایسه ای - توصیفی با استفاده از منابع کتاب خانه ای و بررسی اسناد انجام شد.جامعه و نمونه آماری شامل کتاب قابوس نامه و سایر مقالات مرتبط بود. یافته های این تحقیق نشان می دهد که علت این موفقیت را بایستی در متن روان و بی پیرایه و نیز طرح هم زمانی حکایت ها و دلالت های تربیتی دانست که توانسته است درک کاربردی در خواننده به وجود آورد همچنین دلیل توفیق مولف در پاسخ گویی به نیازهای اخلاقی و تربیتی اجتماع انتخاب موضوعات مهمی است که در زندگی هر فردی وجود دارد و از میان آن ها می توان به موضوعاتی هم چون ازدواج،تعلیم و تربیت فرزند ،آداب و آیین معامله اشاره کرد . ادبیات فارسی مشحون انواع داستان حکایت و مطالب پند آموز است که در خدمت اخلاق اسلامی و انسانیت و برای بیان مسائل اجتماعی جهت اصلاح ساختار معیوب جامعه آفریده شده و شاعران و نویسندگان در این راستا از بسته و تمثیل و داستان جهت بیان اهداف خود استفاده کرده اند.

کلیدواژه ها:

آموزه اخلاقی و تربیتی ، خانواده ، دوست یابی ، همسایه داری ، قابوس نامه ، عنصرالمعالی.