کارکردهای عنوان داستان در داستان های کوتاه ایرانی(با تکیه بر داستان کوتاه نویسان شاخص پیش از انقلاب اسلامی)
محل انتشار: پژوهشنامه ادبیات داستانی، دوره: 12، شماره: 2
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 254
فایل این مقاله در 35 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_RPRAZI-12-2_003
تاریخ نمایه سازی: 10 تیر 1402
چکیده مقاله:
عنوان داستان، نخستین دریچه ای است که نویسنده و خواننده از طریق آن با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند. این نوع پیرامتن کوتاه، با دلالت مستقیم یا غیرمستقیم به موضوع داستان، اولین عاملی است که خواننده را به دنیای داستان، معنای آن و برگزیدن رویکردی خاص به آن راهنمایی می کند؛ به ویژه در داستان کوتاه که به سبب کوتاه بودنش، از همان آغاز، تکتک واژگان مقتصدانه و کارکردگرایانه استفاده می شوند. نگارنده در پژوهش حاضر، به دنبال آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی، کارکردهای عناوین تعدادی از داستانهای کوتاه نویسندگان شاخص حوزه ادبیات داستانی ایران را تبیین و بررسی کند. نتایج نشان میدهد که از میان کارکرد توصیفی، عناوینی که مربوط به محتوای اثر هستند، کاربرد بسیار چشمگیرتری در مقایسه با عناوینی که درباره فرم یا قالب اثر هستند، دارند؛ همچنین در میان عناوین مضمونی، به ترتیب عنوان های استعاری، موضوعی و کنایهای و تعریضی شایان توجه نویسندگان بودهاند. از لحاظ کارکرد ارزشگذاری، اشاره به مرام و جهانبینی نویسنده، مسائل فرهنگی همچون اعتقادات و باورهای ایرانیان، مسائل سیاسی- اجتماعی نظیر غربزدگی ایرانیان و سلطه بیگانگان بر آنان و ناکامی و سرخوردگی حاصل از واقعه کودتای ۲۸ مرداد، مساله بینامتنیت و در نهایت اقلیمگرایی، ازجمله برجسته ترین ارزشهای ضمنی و نهفته در عناوین به شمار میروند و بر این اساس، آنها در دو دسته تقابلی وضعیت نامطلوب در برابر وضعیت مطلوب و غربگرایی در برابر ملیگرایی قرار میگیرند. سرانجام، از لحاظ کارکرد جذبکنندگی، شگردهای محتوایی نظیر جهان شمولی، پرسشانگیزی و هنجارشکنی درخور توجه ویژه داستاننویسان بودهاند و بر اساس شکل ظاهری، شگردهایی همچون اختصار و اطناب و اشاره به مسائل بلاغی کاربرد گسترده یافته اند.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
امین بنی طالبی دهکردی
دانش آموخته دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
مسعود فروزنده
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :