جامعه شناسی ادبیات(نگاهی به جامعه شناسی رمانهای همسایه ها،مدیر مدرسه، سو و شون)

امروزه د ر جهت کشف پیوند ادبیات با سایر علوم و بررسی میزان و نحوه تعامل موضوعات رشته های مختلف با ادبیات کوشش هایی صورت می گیرد که حاصل این تلاشها می تواند شکاف میان ادبیات و سایر رشته ها را پر کرده به پویایی و حتی کاربردی شدن ادبیات منجرگردد. جامعه شناسی ادبیات یکی از پیچیده ترین و جدیدترین پژوهش های میان رشته ای در حوزه علوم انسانی است .این رشته نو پا به مطالعه کارکرد اجتماعی ادبیات و رابطه میان جامعه ادبیات می پردازد و می کوشد تا به کشف ساختار درونی آثار ادبی و تطبیق آن با ساختارجامعه بیرون دست یابد. از میان قلمرو های مختلف این رشته ما به جامعه شناسی آفرینش ادبی به معنای اخص آن می پردازیم که دراین مقوله اثر ادبی پدیدهای اجتماعی محسوب می شود.این شیوه توسط لوکاچ پایه گذاری شده و توسط گلدمن گسترش یافته است. از آنجا که رمان یک نوع ادبی بسیار مهم است و معمولاً ساختار اجتماعی و واقعیات جامعه بخوبی بازتاب د اده می شود، به نقد و بر رسی سه رمان مهم سیمین دانشورهمسایه ها،سو وشون و مدیر مدرسه پرداخته ایم. دراین مقاله سعی شده است تا در ابتدا تعریفی کوتاه از جامعه شناسی ادبیات ارائه گردد و بخش دوم به جامعه شناسی رمان های اجتماعی ذکر شده اختصاص یافته است. در پایان در یافته ایم که رمان می تواند به مطالعات جامعه شناختی پاسخ مثبت دهد و می توان ساختارهای جامعه ایرانی همچون دیوان سالاری اداری، مسائل جامعه سنتی، نقش زن در جامعه، طبقات مختلف اجتماعی و … را از ورای رمان ها مشاهده نمود. همچنین به هر میزان که ساختار جامعه پیچیده تر گردد ساختار رمان نیز پیچیده تر می گردد و با فاصله گرفتن ساختارهای جامعه از حالت ساده و ابتدایی به سوی ساختار مدرن و پیچیده، رمان نیز از کلی گرایی به سوی جزیی گرایی پیش میرود.

کلیدواژه ها:

جامعه شناسی ادبیات ، رمان ، مدیر مدرسه ، همسایه ها ، سو و شون