بررسی و شناسایی گونه های فوزاریوم مرتبط با پوسیدگی ریشه، طوقه و پژمردگی نخود در مناطق دیم کشور

گیاه نخود (Cicer arietinum L.) توسط عوامل بیماریزای متعددی مورد حمله قرار میگیرد که بیماری پژمردگی و بوتهزردی با عامل Fusarium oxysporum f.sp ciceris و پوسیدگی سیاه ریشه با عامل Fusarium solani از مهمترین بیماریهای این گیاه میباشند. مبارزه با قارچ فوزاریوم مانند بیشتر قارچهای خاکزی آسان نیست. شناسایی و بررسی تنوع میان گونه ها امکان برنامه ریزی بهتری را برای مدیریت بیماری و همچنین جایگاه درست طبقهبندی این قارچ را فراهم می سازد. به منظور شناسایی و ارزیابی بیماریزایی جدایه های قارچ فوزاریوم مرتبط با پژمردگی و پوسیدگی ریشه و طوقه نخود طی سالهای زراعی ۱۳۹۶-۹۸ از ریشه ها و بوته های دارای علایم بیماری از مزارع مختلف کشت نخود در استانهای کرمانشاه، ایلام و گلستان نمونهبرداری به عمل آمد. قطعات بافتهای آلوده پس از ضدعفونی سطحی با هیپوکلریت سدیم %۱ روی محیطکشت کشت داده شدند، پس از خالصسازی جدایه ها، اثبات بیماریزایی جدایه ها انجام شد.براساس ویژگیهای ریخت شناختی (مورفولوژیکی ) و داده های مولکولی ناشی از تکثیر ITS-rDNA در مجموع گونه های F. solani ،F. acuminatum، F. equiseti ، F. oxysporum f.sp ciceris و.Fusarium sp مورد شناسایی قرار گرفتند که در بین آنها F.oxysporumغالبترین و شایعترین گونه، و از بیشترین فراونی برخوردار بود. نتایج حاصل نشان داد استفاده از تکنیک ترادف حاصل از ناحیه ITS-rDNA روشی مناسب برای شناخت گونه های مختلف فوزاریوم است. گونه های F. acuminatum و F. equiseti بیشتر از گیاهان بالغ در حالیکه گونه های F. oxysporum و F. solani از تمام مراحل رویشی از گیاهچه تا غلاف دهی قابل جداسازی بودند.

کلیدواژه ها:

نخود ، ITS-rDNA ، پوسیدگی ریشه و طوقه ، پژمردگی ، Fusarium