بررسی پیوند مفهومی میان فضای موسیقی و معماری در دوره قاجار با تاکید بر ریتم

معماری و موسیقی به عنوان تجلی بخشهایی از هنر روح آدمی دارای جلوه های جمالی و جلالی مشابهی در عرصه بروز و نمود می باشند. هر چند موسیقی با پدیده شنوایی و معماری با پدیده بینایی بیشتر نمود می یابد ولی هر دو هنر از وجوه متشابه فراوانی بهره برده اند. یک اثر معماری یا موسیقیایی به هنگام خلق شدن، از عناصری الهام میگیرند که این عناصر برخاسته از فصل مشترک آنها یعنی فضاست. با این حال نگرش به رابطه ی بین موسیقی و معماری بسیار متفاوت نیست و وجود یک رابطه ی بسیار عمیق میان موسیقی و معماری سرآغاز این پژوهش است. بررسی ارتباط میان فضای موسیقی و معماری در گذشته و امروز یکی از بحثهای همیشگی در عرصه هنر بوده است. دوران مدرن به دلیل تحولات متعاقب آن همانند انسانگرایی، علم مداری، دین پیرایی، روشنگری و انقلاب صنعتی، به عنوان یکی از نقاط عطفتاریخ محسوب میشود که در آن نوع نگاه به رابطه میان این دو هنر دستخوش تغییرات چشمگیری شد. مسئله ای که این نوشتار به آن پرداخته است، بارزترین و پراهمیتترین وجه پیوندی میان این دو هنر است که موجبات رابطه ای عمیق در دوران قاجار تاکنون میان این دو هنر فراهم میکرده و آن مقوله "فضا "است. گویی در حال و هوا و کیفیت فضاهای موسیقی و معماری دوره قاجار چیزی وجود داشته که امروزه تغییر کرده است. هدف این نوشتار بررسی عمیقترین لایه مفهومی مشترک میان این دو هنر، یعنی بررسی سیر تحولی پیوندمفهومی میان فضای موسیقی و معماری در دوره قاجار با تاکید بر ریتم است. در واقع پژوهش پیشرو در پی کشف و یافتن جلوه های پنهانی از موسیقی است که در بطن معماری نمود پیدا میکنند و با هدف شناخت این جلوه ها و تجزیه و تحلیل آنها و تاثیرشان در مطلوبیتهای مکانی و بصری است. نتایج بیانگراین است که بین فضای معماری و موسیقی پیوند مفهومی عمیقی وجود دارد و در این دوره قاجار تاثیرات متقابلی بر یکدیگر داشته اند.

کلیدواژه ها:

فضای معماری ، فضای موسیقی ، پیوند مفهومی ، دوره قاجار ، ریتم