حقوق شهروندی در کتاب مطالعات احتماعی (تحلیل محتوای پایه ششم دوره ابتدایی)

اساسا حقوق شهروندی بر سه اصل حقوق مدنی، حقوق سیاسی و حقوق اجتماعی بنیان نهاده شده و از ارکان اصلی حقوق بشر محسوب میشود. شهروند در جوامع دموکراتیک به افرادی اطلاق میشود که تابعیت کشوری را دارا میباشند و به تبع این وابستگی از حقوق و مزایایی برخوردار می شوند که در قانون اساسی و سایر قوانین عادی در آن کشور به تصویب رسیده است. آموزش حقوق شهروندی که نهادینه سازی نظامی از حقوق و تکالیف متناسب با شهروندی است،امروزه از مهم ترین دغدغه های اکثر نظام های تعلیم و تربیت است . حقوق شهروندی مجموعه قواعد و قوانینی را شامل می شود که بر روابط اشخاص در یک جامعه کلان دولت-کشور حکومت می کند و بر حقوق و امتیازاتی که وظیفه تامین آن بر عهده حاکمیت است،دلالت دارد. دراین پژوهش از روش توصیفی جهت مشخص نمودن مولفه ها و ویژگی های شهروند جهانی و ازروش تحلیل محتوا به منظور بررسی و تحلیل برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی استفاده شده است. در مجموع بررسی های انجام شده از میان مقوله های حقوق شهروندی بیشترین اشاره به مقوله(حق برخورداری از رفاه و تامین اجتماعی) با ۲۲ فراوانی و حقوق سیاسی کم ترین فراوانی را دارد . به طور کلی ،در پرداختن به ابعاد گوناگون حقوق شهروندی در کتاب های مورد بررسی،بیشترین اشاره به بعد اجتماعی اختصاص داشت. دیگر ابعاد به ترتیب میزان فراوانی عبارت بودند از:اقتصادی،فرهنگی و سیاسی. دلیل تاکید بسیار مولفان بر بعد اجتماعی را میتوان در ظرفیت بالای این بعد برای نهادینه سازی حقوق شهروندی ، ارتباط با حق حیاط ،سلامت جسمانی و آسودگی خاطری که از برخورداری از این حقوق در فرد پدید می آید،ارزیابی و تفسیر کرد. این پژوهش از پژوهش های ترکیبی است که در دو مرحله کمی و کیفی به روش تحلیل محتوا اجرا شده است. هر فنی است که به کمک آن، ویژگیهای خاص پیامها را به طور نظام یافته و عینی مورد شناسایی قرار میدهند.

کلیدواژه ها:

حقوق شهروندی ، نظام های تعلیم و تربیت ، تحلیل محتوا.