تحلیل عوامل عدم تعادل فضایی منطقه کلان شهری تهران و سناریوهای آینده
محل انتشار: فصلنامه راهبرد، دوره: 31، شماره: 2
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 137
فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_CSRA-31-2_004
تاریخ نمایه سازی: 29 خرداد 1402
چکیده مقاله:
عدم تعادل فضایی در کلان شهر و منطقه کلان شهری تهران، علیرغم سابقه طولانی سیاست های تمرکززدایی، تشدید شده است. عوامل بسیاری در بروز این مسئله نقش داشته است، اما شناسایی عوامل پیشران به منظور شناختن جهتگیریهای آینده ضروری است. هدف این پژوهش، شناسایی سطوح و خوشههای عوامل این عدم تعادل فضایی و ارائه سناریوهای آینده بر اساس عوامل پیشران است. به این منظور، نظرات خبرگان درباره روابط عواملی که در پیشینه مطالعات شناخته شد، کسب و از مدلسازی ساختاری- تفسیری در نرمافزار MICMAC برای دستهبندی این عوامل استفاده گردید. با بهکارگیری روش تحلیل اثرات متقابل برای عوامل پیشران در نرمافزار Scenario wizard، سناریوهای منطقی شناسایی و تحلیل شد. بر اساس یافتهها، عامل استقرار دولت به عنوان زیربناییترین سطح و عامل الگوی استقرار جمعیت در بالاترین سطح شناخته شد. مهم ترین متغیرهای خوشه تاثیرپذیر شامل الگوی استقرار جمعیت و رشد فیزیکی بود. مهم ترین متغیرهای خوشه پیوندی شامل تمرکز صنعتی، مدیریت شهری، تمرکز سرمایه و تمرکز جمعیت بود. مهم ترین متغیرهای خوشه تاثیرگذار نیز شامل استقرار دولت، تمرکز تصمیمگیری، تمرکز خدمات، تمرکز زیرساختها، تمرکز اقتصاد، فعالیتهای فرا شهری و طرحهای شهری بوده است. از میان ده سناریوی منطقی، چهار سناریوی برتر بررسی شد. از میان این چهار سناریو، حتی اگر بهترین سناریو رخ دهد، هنوز نسبت به شرایط ایدهآل فاصله بسیار است؛ اما اگر سناریوهای نامطلوب رخ دهد، شرایط به حداکثر بحران ممکن، بسیار نزدیک خواهد بود. درنتیجه وضعیت عدم تعادل فضایی کلان شهر و منطقه کلان شهری تهران در آینده بیشتر رو به سوی بحرانیتر شدن دارد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
سیده آل محمد
دکترای تخصصی برنامه ریزی محیط زیست- گروه برنامه ریزی، مدیریت و آموزش محیط زیست- دانشکده محیط زیست- دانشکدگان فنی- دانشگاه تهران- ایران
ایوب منوچهری میاندوآب
استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه
مجید رمضانی مهریان
استادیار گروه مطالعات محیطی، پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی (سمت)، تهران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :