بررسی تاثیر فیلتر های سنگریزه ای در سامانه های جمع آوری آب باران به منظور بهینه سازی نفوذ و افزایش ذخیره رطوبتی خاک در شرایط کشت دیم

این تحقیق با هدف بررسی تاثیر فیلترهای سنگریزه ای در بهینه سازی نفوذ و افزایش رطوبت خاک باغات دیم تحت شرایط به کارگیری سامانه های جمع آوری آب باران در طی سال های ۱۳۹۷-۱۳۹۲ در استان چهارمحال و بختیاری به اجرا در آمده است. عرصه تحقیق دارای متوسط بارندگی سالانه ۳۰۰ میلی متر، خاک با بافت لوم رسی سیلتی و میانگین شیب ۱۵ درصد است. برای انجام این پژوهش، سامانه های سطوح آبگیر باران در پنج تیمار، شامل جمع آوری سنگریزه و پوشش گیاهی سامانه با دو حالت دارای فیلتر و بدون فیلتر، عایق نمودن سامانه با دو حالت دارای فیلتر و بدون فیلتر و تیمار شاهد (زمین دست نخورده)، به همراه سه رقم بادام (ربیع، مامایی و شاهرود ۲۱) و در پنج تکرار احداث شدند. رطوبت خاک در اعماق ۲۵، ۵۰ و ۷۵ سانتی متری چاله نهال در هر یک از سامانه ها با استفاده از دستگاه TDR به دقت اندازه گیری و ثبت شد. به منظور مشخص نمودن نقش فیلترها و تعیین تفاوت بین تیمارهای مشابه با اختلاف وجود یا عدم وجود فیلتر سنگریزه ای در آن ها، از آزمون T جفتی در نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد بین تیمارها در حالت های دارای فیلتر و بدون فیلتر از لحاظ درصد رطوبت خاک تفاوت معنی دار وجود دارد. به عبارت دیگر به کارگیری فیلتر سنگریزه ای در چاله کشت نهال، باعث بهینه سازی نفوذ رواناب های استحصال شده به درون خاک، افزایش رطوبت در محل توسعه ریشه درخت و افزایش رشد و نمو آن خواهد شد. بنابراین به کارگیری فیلتر سنگریزه ای در چاله کشت نهال در شرایط به کارگیری سامانه های سطوح آبگیر باران توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

Rainwater harvesting ، rainfed gardens ، soil moisture ، gravelly filter ، Chaharmahal and Bakhtiari province ، استحصال آب باران ، باغات دیم ، رطوبت خاک ، فیلتر سنگریزه ای ، چهارمحال و بختیاری