ملمعات و بررسی ساختارهای آن در ادبیات فارسی

ملمع صنعتی شعری است که در آن بیت یا مصرعی به یک زبان و بیت یا مصرعی دیگربه زبان دیگر است. شاعران در دوره های مختلف به ویژه از قرن چهارم به بعد، به اینشیوه ی سرودن شعر روی آوردند و با انگیزههای مختلف آن را گسترش دادند. آنها با ابتکارو نوآوری، اشعاری به دو زبان فارسی و عربی سرودند و نوعی جدید از آرایه های ادبی بانام ملمع، پدید آوردند. سوالهایی که این مقاله در پی پاسخ به آن هاست، عبارتند از: چندنوع ملمع در زبان فارسی از نظر ساختار و شکل وجود دارد؟ چه پی چیدگی ها و تفنن هاییدر ساختار و شکل ملمعات رخ داده است؟ این سوالها به روش تاریخی و توصیفی وتحلیل متن بررسی شده و داده های آن از منابع مکتوب استخراج شده است. این مقاله باارایه شواهدی به این نتیجه می رسد که سه نوع ملمع مرتب، نامرتب و نیمه مرتب دردیوان شاعران ایرانی وجود دارد که هر کدام از آنها دارای تقسیمات گوناگونی است. بررسیانجام شده و استقرای ملمعات تا قرن دهم هجری نشان دهنده این نکته است که سرودنملمع در طول زمان از ملمع مرتب که شیوه غالب بوده است به سوی سرودن ملمع هاینامرتب سوق داده شده است. بعلاوه ملمعات در ابتدا سادهتر بوده و به مرور به ساختاری پیچیده تر و با تفنن بیشتری تبدیل شده است

کلیدواژه ها:

ملمع ، ساختار و شکل ظاهری ، تقسیم بندی