بررسی مفاهیم آزادی معنوی در دیوان سعدی

وسعت اندیشه، دقت نظر «سعدی» موجب گردیده است که وی با معرفت و آگاهی تام به آزادی و جنبه های گوناگون آن در دیوانش بپردازد. تاکید «سعدی» در طراحی زیربنای مدینه فاضله اش، حصول آزادی معنوی را از منظرآزادی اجتماعی مطرح می کند. «سعدی» کلمات مصطلح (آزاد، آزاده، آزادگی، احرار) درادبیات ، خصوصا ادبیات عرفانی(به معنی کسی که در رقیت و بندگی غیری نباشد( را در تبیین مفاهیم مربوط به حوزهیآزادی اجتماعی به کار برده است. این نوع از آزادی، انسان را از زنجیره ای نفس، شیطانو دنیای مادی که سه عامل سقوط انسانی است میرهاند. با این نگرش مساله اصلی اینتحقیق کاوش در معنای آزادی معنوی و اشکال آن در کلام سعدی بوده است. بدینمنظور، پس از استخراج و استنتاج، به تحلیل و توصیف فضایل اخلاقی در کلام سعدیپرداخته شده است. لازم به یادآوری است که این جستار به شیوه تحلیلی توصیفیانجام گرفته است، آنچه از ماهیت اشکال آزادی به دست آمده است به این شرح است:(فلسفه ی آگاهی، صور خیال آزادی، صفت آزادگان، جایگاه آزادگان، آزادی درمفهومرهایی از تعلقات دنیوی و...) و کاربردهای متفاوت (عرفانی و دنیوی) به همراه شواهدیاز خود اثر قید گردیده است

کلیدواژه ها:

دیوان سعدی ، آزادی ، فلسفه ی آگاهی ، آزادی معنوی ، وارستگی